ارزیابی میزان تاب‌آوری کالبدی بافت فرسوده در مقابل مخاطرات طبیعی با تاکید بر زلزله (مطالعه موردی: محله جوادیه منطقه 16 تهران)

زمینه و هدف: در پی تغییرات سریع شهرها بخشی از بافت‌های شهری به علت فرسودگی نتوانسته‌اند با محیط خود و خدمات دهی به ساکنین ارتباط برقرار می‌نماید. امروز آسیب‌پذیری بافت‌های فرسوده در برابر سوانح طبیعی به عنوان مسئله‌ای جهانی پیش روی مدیران شهری قرارگرفته است. با توجه به شرایط و موقعیت بافت فرسوده محله جوادیه واقع در منطقه 16 تهران و توجه نکردن و رسیدگی نامناسب شرایط  تاب‌آوری در برابر مخاطرات طبیعی در وضعیت نابسامانی قرار دارد. این پژوهش به ارزیابی میزان تاب‌آوری بافت فرسوده محله جوادیه در برابر حوادث طبیعی با تاکید بر زلزله می‌پردازد.روش بررسی: پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی – تحلیلی و به دوصورت اسنادی و پیمایشی می‌باشد.  چگونگی و میزان تاب‌آوری محدوده‌ی بافت فرسوده‌ی جوادیه در برابر زلزله با هشت معیار شامل؛ نفوذپذیری محله، قدمت ساختمان، تعداد طبقات، تراکم ساختمان، تراکم جمعیت، دسترسی به فضای باز، کیفیت ابنیه و مساحت قطعات، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.  هر یک از زیرمعیارها دارای میزان اهمیت متفاوتی نسبت به دیگری می‌باشد. با توجه به نظر متخصصان شهر، وزن هر کدام از زیرمعیارها تعیین گردید و میزان اهمیت هرکدام از زیرمعیارها در  arc gis در مرحله‌یreclassify لحاظ گردید. در نهایت، برای تهیه‌ی پهنه‌های تاب‌آور شهر در برابر زلزله از روش تحلیل شبکه فازی  برای وزن‌دهی معیارها استفاده شد. برای وزن‌دهی از نظرات 25 کارشناس و خبره (کارمند شهرداری منطقه 10 شهرداری تهران)‌ در این زمینه استفاده شده است.یافته ها و نتیجه گیری: نتایج حاصل از تحلیل یافته‌ها، بیانگر آن است که میزان تاب‌آوری بافت فرسوده محله جوادیه در برابر زلزله، نامناسب است. بطوریکه با توجه به شاخص کیفیت ابنیه و  اهمیت آن در برابر زلزله، بالاترین ضریب امتیاز را این شاخص به خود اختصاص داده و برابر با  0.256می‌باشد. در اولویت دوم، نفوذپذیری محله قراردارد که امتیاز این معیار در این پژوهش معادل  0.248 بوده و بالاخره کمترین امتیاز را مساحت قطعات (0.045) به خود اختصاص داده است.  در جهت بهبود تاب‌آوری محله توسعه و به روزرسانی شبکه‌های زیرساختی محلات بافت و گسترش فضای سبز و باز در بافت فرسوده برای استفاده درزمان بحران پیشنهاد می‌گردد.

valuating the level of physical resilience of old tissue against natural hazards with an emphasis on earthquakes (case study: javadieh neighborhood of the region 16 in tehran)

background and purpose: due to the rapid changes of cities, some of the urban tissues have not been able to communicate with their surroundings and provide services to the residents due to wear and tear. today, the vulnerability of worn-out tissues to natural disasters is a global issue facing city managers. due to the conditions and the situation of the worn-out fabric of javadieh neighborhood located in the 16th district of tehran and the lack of attention and handling of the conditions of resilience against natural hazards, it is in a state of disarray. this research evaluates the resilience of the worn-out fabric of javadieh neighborhood against natural disasters with an emphasis on earthquakes.research method: the research is applied in terms of purpose and descriptive-analytical in terms of both documentary and survey methods. how and the degree of resilience of the worn-out tissue area of ​​javadiyeh against earthquake with eight criteria including; the permeability of the neighborhood, the age of the building, the number of floors, the density of the building, the density of the population, access to open space, the quality of the building and the area of ​​the parts have been studied and analyzed.findings and conclusions: the results of the analysis of the findings indicate that the resilience of the tissue worn out against earthquakes, it is unsuitable. so, according to the building quality index and its importance against earthquakes, this index has the highest score and is equal to 0.256. the second priority is the permeability of the neighborhood, the score of this criterion in this research is equal to 0.248, and finally, the area of ​​plots (0.045) has the lowest score.