بررسی تطبیقی معماری دورۀ پهلوی اول و دوم از منظر نشانه‌شناسی و معناشناسی (مطالعات موردی موزۀ ایران باستان و موزۀ هنرهای معاصر)

این پژوهش به تحلیل و بررسی لایه‌های تشکیل‌‌دهنده و عوامل موثر در ساخت بناهای ماندگار و همچنین چگونگی ارزیابی و دسته‌‌بندی انواع نشانه‌‌ها و دیدگاه‌‌های نشانه‌‌شناسی و معناشناسی در جهت الگوبرداری از معماری اصیل ایرانی می‌پردازد. به این صورت که ابتدا با روش تحقیق تطبیقی-تحلیل محتوا و رویکرد نشانه‌شناسی با مطالعات کتابخانه‌‌ای و میدانی، به بررسی سطوح مختلف نشانه‌شناسی و معناشناسی و دیدگاه نظریه‌‌پردازان در این حوزه و سپس به بررسی تطبیقی دو نسل از معماری ایرانی: موزه‌ ملی ایران‌‌ باستان و موزه‌ هنرهای معاصر در دوره‌‌های پهلوی اول و دوم و بررسی شباهت‌‌ها و تفاوت‌‌های موجود در مولفه‌‌های بنیادین میان این دو بنا می‌پردازد. در ادامه با کدگذاری و دسته‌‌بندی اولیه، ضمن تحلیل مفاهیم در سه سطح اول، دوم و سوم  معانی صریح، معانی ضمنی و معانی نمادین استخراج می‌شوند. یافته‌‌های تحقیق نشان دادند که موزه‌‌ها از لایه‌‌های مختلفی که در وحدت و یکپارچگی با یکدیگر قراردارند تشکیل شده و معانی و مفاهیم را از طریق پنج لایه با عناوین لایه‌ ساخت، محیطی، دسترسی‌‌ها، کالبدی-عملکردی و منظر به مخاطب منتقل می‌‌سازند. نتایج نشان داد که خوانش معماری موزه‌‌ها، از اهمیت قائل شدن و توجه به لایه‌‌های شاکله‌ آن و معناسازی طرح بر طبق لایه‌‌های آن حاصل می‌‌شود و طراحان موزه‌‌های موردبررسی در تلاش بوده‌‌اند که با عنایت و اهمیت به سطوح و لایه‌‌های تشکیل دهنده‌ موزه‌‌ها، در عین توجه به جنبه‌‌های کارکردی مطلوب، منعکس‌کننده‌ مفاهیم زیباشناختی معماری ایرانی بوده و ضمن توجه به نیازهای کاربران، مفاهیم معماری ایرانی را بازآفرینی کنند.

a study of the comparative architecture of the first and second pahlavi periods from a semiotic and semantics approach (case studies: the museum of ancient iran and the museum of contemporary art)

this study analyzes the constituent layers and effective factors in the construction of permanent buildings, as well as how to evaluate and classify the types of signs and semiotic and semantic views in, to emulate the original iranian architecture. a comparative content analysis and a semiotic and semantics approach were used to analyze the data gathered through library and field studies. different levels of semiotics and the views of theorists in this field were studied, and then a comparative study of the two museums was carried out and the similarities and differences between the basic components of these two buildings were studied. then, with the initial coding and categorization, while analyzing the concepts, explicit meanings, implicit meanings, and symbolic meanings were extracted. the research findings show that museums are composed of different layers that are in unity and integration with each other and meanings and concepts through five layers with the titles of construction layer, environment, access, physical-functional layer, and landscape. the study shows that the legibility of the architecture of museums is achieved by paying attention to the layers of its structure and making sense of the design according to those layers. the designers of the museums under study have tried to pay attention to the levels and layers that make up museums while paying attention to the desired functional aspects. reflect the aesthetic concepts of iranian architecture while paying attention to the needs of users, recreating the concepts of iranian architecture.