طراحی جواهر براساس شخصیت‌های زن در شاهنامه فردوسی

به دلیل ورود الگوهای بیگانه در بازار جواهرات (زیورآلات)، نیاز به تولید آثاری است که دارای بار فرهنگی بوده و نیز بر هویت زن ایرانی تاکید کند. انتخاب «شاهنامه فردوسی» می‌تواند منبع الهام مناسبی باشد. از بین زنان شاهنامه، «رودابه» با بیشترین توصیف انتخاب شد. این پژوهش در راستای پاسخ به این سوال است که چگونه می‌توان شخصیت اسطوره‌‌ای رودابه را برای طراحی جواهرات به کار برد و از روش داستان‌سرایی برای طراحی جواهر استفاده کرد؟ طراحی جواهر برای زن معاصر ایرانی با بهره‌گیری از الگوی زن اساطیری (رودابه) در راستای معرفی این کهن‌الگو صورت گرفت.در روش داستان‌سرایی، تمرکز نه به کارکرد محصول که به پیام آن معطوف است. روند پژوهش شامل دو فاز است، نخست اسطوره‌پژوهی و تعریف داستان مرتبط با آن (مطالعه و بررسی زنان شاهنامه، اولویت‌بندی آنان و انتخاب پرکاربردترین نمونه، استخراج نمادها و تعریف داستان براساس الگوی داستان‌های کلاسیک) و دوم مردم‌نگاری و ارزیابی (شناسایی الگوهای مشترک، تدوین مود‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌برد، تعریف چهار داستان برای کاربران و طراحی براساس داستان‌ها و مودبردها و در نهایت ارزیابی طرح‌ها توسط کاربران و انتخاب چهار طرح برتر). در ارزیابی آثار، امتیاز کاربران نشان داد که جواهرات طراحی شده می‌تواند حامل الگوهای اساطیری و معرف آن برای زن معاصر باشد. به نظر می‌رسد که استفادۀ مناسب از نمادها در طراحی و توجه به درک استفاده‌کنندگان از فرم‌ها، در تداعی مفهوم یک نماد اهمیت دارد و می‌توان با استفاده از روش داستان‌سرایی در جهت بهره‌وری از نمادهای کهن و اساطیری زنانۀ ایرانی برای طراحی مناسب و مطلوب زنان معاصر ایران بهره برد.

jewelry design based on the female characters in shahnameh ferdowsi

abstractbecause of the entry of foreign patterns to the jewelry market, the need to produce artworks with a cultural burden and an emphasis on the identity of iranian women is felt more than ever. choosing shahnameh composed by ferdowsi can be a good source of inspiration. this study focuses on rudaba, one of the women of shahnameh, who has the most descriptions in this book.this study was shaped based on the two main question1)how mythical character of rudaba can be applied for designing jewelry, and how can storytelling approach be used for designing jewelry. therefore, this study aimed to design jewelry for contemporary iranian women based on an iranian mythical woman (rudaba) to introduce this archetype.in the storytelling approach, the focus is not on the function of a product but on its message. this study comprised two phases: in the first phase, mythology research was carried out and the story related to the selected character was narrated. to this purpose, first, women in shahnameh were studied and the priority was given to the most widely described characters. then, the symbols were selected and the stories were narrated using the classic framework and the second phase included ethnography and evaluation. this phase included identifying common patterns, developing a mood board, defining four stories for consumers and designing based on the stories and mood board, and finally requesting users to evaluate the designs and selecting the top four designs). evaluating the artworks by users through rating showed that the designed jewelry can be used for introducing mythical patterns to a contemporary woman. the proper use of symbols in the designing and attention to the consumers’ perceptions of the forms is important in evoking the concept of a symbol. through storytelling, the ancient and mythical iranian female symbols can be used in developing appropriate and desirable designs for contemporary iranian women.