ریخت‌شناسی سیاه‌چادر در عشایر جنوب غرب ایران (مطالعۀ موردی: عشایر جنوب استان ایلام و شمال استان خوزستان)

سیاه‌چادر، سکونت‌گاهی چهار فصل است، که با اندکی تغییرات خود را با فصول و اقلیم مختلف منطقه هماهنگ می‌شود و در آن علاوه بر رعایت شرایط لازم برای زندگی، به جنبه‌های فرهنگی و هنری نیز توجه شده و نوعی از تکنولوژی بومی اصیل و ابتکار را به نمایش می‌گذارد. بر این اساس، مهمترین سوال پژوهش، تفاوت‌های فرهنگ و اجتماع در بین عشایر کوچ‌رو کُرد و بختیاری چه میزان بر ریخت سیاه چادر تاثیرگذار بوده است؟ این پژوهش، به منظور شناسایی عوامل به وجود آورنده این واحد سکونتی، وجه اشتراک و تفاوت‌ها در ریخت‌شناسی سیاه چادر در بین دو ایل کُرد و بختیاری در حوزه جنوب استان ایلام و شمال استان خوزستان و همچنین تاثیر آن بر الگوی مسکن و ساختار معماری انجام می‌گیرد. جمع‌آوری اطلاعات این پژوهش، براساس مطالعات کتابخانه‌ای و برداشت میدانی بوده و روش تحقیق با طبقه‌بندی و تحلیل محتوایی انجام می‌گیرد، در ادامه مقایسه تطبیقی ریخت شناسی سیاه‌چادر از منظر فرهنگی می‌باشد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد، ریخت سیاه‌چادر در منطقه مورد مطالعه تحت تاثیر عوامل اقلیمی، مهمان‌نوازی، مراسم شادی، حفاظت و امنیت، هنر و زیبایی بوده است. این تفاوت در ریخت سیاه‌چادر بیشتر متاثر از فرهنگ و جغرافیایی منطقه می‌باشد، هر چند پهنه فرهنگی در بین عشایر بسیار نزدیک است، اما در تقسیمات فضای داخل و ابعاد و اندازه و سازه سیاه‌چادر تفاوت‌های وجود دارد و استفاده از تزئینات و پرداختن به نمای سیاه‌چادر ایل بختیاری بیشتر از ایل کُرد می‌باشد.

morphology of black tent in southwestern iranian nomads

the black chad is a four-season residence, slightly adjusting to the changing seasons and climates of the region, in addition to observing the living conditions, taking into account the cultural and artistic aspects and adopting some form of original indigenous technology and innovation displays. accordingly, to what extent did the most important research question, the cultural and social differences between the kurdish nomadic and bakhtiari tribes, have influenced the black shade of the tent? this study was conducted to identify the factors that make up this residential unit, the commonality and differences in morphology of the black tent between the two kurdish tribes and bakhtiari in the south of ilam province and north of khuzestan province and its impact on housing pattern and architectural structure. the data collection was based on library studies and field studies and the research method was classified and content analysis. the results show that black tents in the study area were influenced by climate factors, hospitality, happiness, protection and security, art and beauty. this difference in black hat shape is more influenced by the culture and geography of the area, although the cultural area is very close among the tribes, but there are differences in interior space divisions and in the size and structure of the black hat and the use of ornamentation and a black tribal view, bakhtiari is more than kurdish tribe.