دلالت‎های سیاسی اجتماعی سوره کهف در پرتوی تحلیل ساختاری آن

تفسیر ساختاری و کشف اغراض اصلی سُوَر قرآن کریم ازجملۀ روش‎های نوین در عرصۀ تفسیر قرآن کریم بوده که کمتر مورد توجه واقع ‌شده است. این مقاله درصدد است سورۀ کهف را تحلیلی ساختاری نماید و دلالت‎های سیاسی اجتماعی آن را بر اساس اغراض محوری آن تبیین نماید. برای رسیدن به این هدف از روش تفسیر ساختاری و تحلیل مضمون استفاده‌شده است. به استناد شاخص‎های کشف اغراض سُوَر، یافته‎ها حاکی از آن است که توحیدمداری و شرک دو موضوع محوری سورۀ کهف به شمار می‎روند که به دیگر آیات این سوره، نظم و انسجام بخشیده‎اند. بر این اساس، عدم تبعیت از سبک زندگی مشرکان، تبیین و قیام علیه رژیم طاغوتی مشرکان منکر قیامت و معاد، استراتژی هجرت از جامعۀ مشرک برای حفظ ایمان و کسب آزادی فرهنگی و حمایت از مستضعفان ازجملۀ دلالت‎های سیاسی اجتماعی سوره کهف در وضعیت حاکمیت شرک در جامعه محسوب می‌شود. همچنین مبارزه با ظلم و برقراری عدالت و رفع تهدید و تامین امنیت، مشارکت مردم و کارآمدی حکومت الهی ازجملۀ دلالت‎های سیاسی اجتماعی سوره کهف در وضعیت حاکمیت توحید در جامعه است.

socio-political implications of surah al-kahf in the light of its structural analysis

structural interpretation and discovery of the main purposes of the holy qur’an are among the new methods in the field of interpretation of the holy qur’an, which have received less attention. this article attempts to make a structural analysis of surah al-kahf and explain its political and social implications based on its central purposes. to achieve this goal, the method of structural interpretation and thematic analysis has been used.based on the indicators of discovering the purposes of surah al-kahf, the findings indicate that monotheism and polytheism are the two main topics in this surah, which give order and coherence to the other verses of it. on this basis, non-compliance with the lifestyle of the polytheists, explanation and uprising against the tyrannical polytheist system that denies resurrection and judgment day, and the strategy of emigration from the polytheist society in order to preserve the faith, obtain cultural freedom, and protect the oppressed are among the social and political solutions during the polytheist government in society. fighting injustice, establishing justice, removing threats, providing security, people’s participation, and the efficiency of divine rule are among the socio-political solutions during the monotheist government in society.