مواجهه قرآن با سنن اجتماعی جاهلی با تاکید بر اندیشه‏ های علامه طباطبایی (ره)

سنت اجتماعی همان طریقهٔ معمول و رایج است که عادتاً بین مردم جاری است. این سنت‌ها غالباً تداوم دارند و تکرارپذیرند و بیانگر قوانین حاکم بر پدیده‌ها و زندگی اجتماعی و روابط میان افراد و گروه‌ها هستند. این مقاله با رویکرد تحلیلی و نظری و با هدف استخراج سبک قرآن در تغییر دادن سنت‌های اجتماعیِ ناسازگار با آموزه‌های قرآن و با تمرکز بر آرای علامه طباطبایی نگاشته شده است. قرآن با ارائۀ روش‌هایی مثل ایجاد انگیزه براساس دو عامل انتخاب و آگاهی، پذیرش عمومی را مبنای تغییر در جامعه قرار داده است و با تغییر نگرش‌ها، خطوط فکری و تمایلات علمی و عملی، انسان را مطابق با ارزش‌های الهی جامعه‌پذیر کرده است. این مقاله با روش توصیفی‌تحلیلی به موضوع سبک قرآن در تغییر آداب و سنت‌های جاهلی پرداخته است. یافته‌های این مقاله بیانگر آن است که روش قرآن کریم برای تغییر آداب و سنت‌های اجتماعی از بین بردن عقاید نادرست در جامعه، تغییر زیرساخت‌های فکری مردم براساس آموزه توحید و یکتاپرستی، معاد، واقع‌نگری و اعتدال، رفع تبعیض و بسط عدالت اجتماعی و بسط مکارم اخلاق است. نتیجۀ روش قرآن، اصلاح بینش و تحول بنیادین جامعۀ صدر اسلام بود و نشان می‌دهد که این نوع تغییر، در همۀ جوامع امکان پیاده‌سازی دارد.

confrontation of the qur'an with the social traditions of the age of ignorance with emphasis on allameh tabatabai's view

the social tradition is the usual and common manner that is normally current among the people. these traditions often carry on and are repeatable, expressing the rules governing social phenomena and social life and relationships among individuals or groups. this article has been written with an analytical and theoretical approach aiming at extracting the method of the qur’an in changing the social traditions incompatible with the teachings of the qur’an, by focusing on allameh tabatabai’s point of view. by presenting methods such as motivation based on two factors of choice and awareness, the qur’an has considered public acceptance the basis of change in society, and by changing attitudes, intellectual lines, and scientific and practical inclinations, it has made man in accordance with social divine values. this article deals with the issue of qur’anic method in changing traditions belongs to the age of ignorance. the findings of this article indicate that the holy qur’an’s method in changing social customs and traditions to eliminate false beliefs in society, changing people’s intellectual infrastructure based on monotheism (tawhid), resurrection (ma’ad), realism and moderation, elimination of discrimination and extension of social justice, and expanding noble manners. the result of the qur’anic method was to reform the fundamental vision of the first islamic society and shows that this type of change is possible in all societies.