بررسی تاثیر عرفان یهودی مسیحی بر تفاسیر عرفانی اسلامی

خاستگاه و منشا تفاسیر عرفانی که به نحوی با مکتب عرفان اسلامی پیوند خورده است، یکی از مباحث مهم در شناخت سبک و شیوۀ تفسیر عرفانی و عناصر بنیادین آن و به ویژه تاثیر و تاثر‌های این مکتب و شیوۀ تفسیر قرآنی از آموزه‌ها و منابع غیراسلامی است. این نوشتار با روش تحلیلی و توصیفی، ضمن تحلیل و بازخوانی اندیشه‌های عرفانی در یهود و مسیحیت، در پی پاسخ به پرسشِ «رابطۀ تفاسیر عرفانی با مکاتب عرفانی یهودی مسیحی» می‌باشد. مهم-ترین حاصل بررسی این تحقیق آن است که اثرگذاری آموزه‌های مکاتب عرفانی از جمله عرفان مسیحی و یهودی بر عرفان اسلامی و تفاسیر عرفانی، تنها در جهت تکمیل یا غنی‌تر‌ساختن آموزه‌های این مکتب و شیوۀ تفسیری بوده است. همین‌طور، فرض این مسئله که عرفان و تفسیر عرفانی ناگزیر باید یک منشا و سرچشمۀ غیراسلامی داشته باشد، سخنی غیرموجّه و نامقبول است، اگرچه در طول سالیان، اندیشه‌های فلسفی و دینی گوناگونی در این جریان وارد گردیده است.

investigating the effect of judeo-christian mysticism on islamic mystical interpretations

the origin of mystical interpretations, which is somehow related to the school of islamic mysticism, is one of the important issues in understanding the style and method of mystical interpretation and its basic elements, and especially the exchange effect of this school and the influence of qur’anic interpretation method from the non-islamic teachings. this article uses analytical and descriptive methods, while analyzing and re-reading mystical ideas in judaism and christianity, seeks to answer the question of the relationship between mystical interpretations and judeo-christian mystical schools. the most important result of this study is that the influence of the teachings of mystical schools such as christian and jewish mysticism on islamic mysticism and mystical interpretations has been only in order to complete or enrich the teachings of this school and the method of interpretation. likewise, the assumption that mysticism and mystical interpretation must inevitably have a non-islamic origin is unjustified and unacceptable; although, over the years, various philosophical and religious ideas have entered this process.