هزر ل جەم خانی

هزر یان هزرڤان د مێژوویا مللەتا دا دەریایەکا بێ‌ بنە و زانستەکێ‌ ب ڤەرێژە لناف کوما زانستا....هەروەسا (هزرڤان) لجەم مللەتا مرووڤێت پیروز و بها گران و ژێهاتی نە، مللەتێت جیهانێ بەرگێت مەزن ژ پەرتوکا بو هزرڤانێت خوە داناینە و ب درێژاهیا چەندەها چەرخا ل دویڤ چووینە و هزرێت وان بەلاف کرینە وێ‌ هە زەردەشت نیتشە و هیگل و هەتا دگەهتە مارکس...وهتد.هزر ئانکو (فکر) دگەل فەلسەفێ‌ د نێزیکی ئێکن کێ‌ ژ وان کەفنترە نە دیارە لێ وەسا تێتەدیتن (هزر) کەفنتربیت ژ (فەلسەفێ) ئان کو هزر یا هاتیە قالب دان و تەنظیر کرن و بویە (فەلسەفە) و هزرڤانێت مەزن ب ناڤێ فەیلەسوفا هاتنە نیاسین....لێ‌ فەلسەفە پوختەکرنا (هزر) ێ یە یان نویکرنا وێ‌ یە. بەلکو یا دروست ئەوە کو فەلسەفە تایەکە یان چەقەکە ژ (هزر) ێ ڤەبوی چو جارا ژی تا ژ ماکا خو گرنگتر نینە.ئانکو فەلسەفە مەزن و بەرفرەه بوویە و بووینە چەندین بیردوز و خاندنگەه لێ جهێ (هزر) ێ نە گرتی یە، و (هزر) لەغو نەکریە بەلکو بەروڤاژی هندێ‌ فەلسەفە ل ڤی سەردەکی بەرەف لاوازیێ دچیتە ڤە و (هزر) بەرەف تەووژم و هێز خور خورێ‌ بەلافبونێ‌ دچیت.فەلسەفەخواندنا هەبوونێ یە (الوجود) ب ئاقلی پەیڤەکا یونانی یە ب مەعنا (حب الحکمە) و ئاخفتنێت دوور و درێژ لسەر فەلسەفێ هەنە ئەم لدویف ناچین چونکی بابەتێ‌ مە نینە ...(هزرکرن – thinking) ئەو بزاڤا مەژی یە یا ئەم پێ دگەهینە زانینێ‌.هزر یان (فکر) بیرتیژی و لێ نێریەکا کویرە بو هەمی لایێت ژیانێ‌ و مللەتی و مروڤایەتیێ، ئەو هزرکرن و بیر تیژی ژ زانیین و کویر بوون هویربوونا وی کەسی یە د ژیانێ‌ دا و لێکدان و کێم کرن زێدەکرنا هو و ئەگەرا یە د هەمی دەلیڤا دا هزر هەمی بابەتا دگریت (ئایین، سیاسەت، زانست، کومەل، پەروەری، ئابوری....هتد).مروڤێ‌ (هزرڤان) یان هزرکەر یان مفکر گەلەک جارا کومەلێ‌ وی دژی وی د راوستیت چونکی هزرا وی و بیرتیژیا وی چەند سالەکا یان چەند سەد سالەکا بەری کومەل و جڤاکێ‌ وی یە.. لدەمێ‌ دیارکرنا هزر و بیرا کومەلی وی هیش بارا پتر نەگهشتی یو وی ئاستێ‌ وان هزر و بیرا لەوما دژی وی د راوستیت یان ژی هەر چونە بیت باوەر ژێ‌ ناکەن برەنگەکێ‌ زانستی بێژین خواندنێت سایکلوجی دیاردکەن کو 95% ژ خەلکی خودانێن زیرەکیا ئاساینە (عادی) نە ,ئه و 5% ئەوێت دی 2.5%ژی ژ وان گەلەک د بێ هش و بیرن 2.5% زیرەک و بیر تیژن برەنگەکێ‌ ئاسای رێژا 97.5%ژ ئاستێ‌ بلندێ‌ زیرەکیێ‌ نزمترن ئەو 2.5% یێت مایی ژی نە هزرڤان و زانا و فەیلەسوفن و زانا ژ هەر ملیونەکێ‌ یان چەند ملیونەکا چێدبیت ئێک دناف دا دەرکەفیت.......هزر یان (فکر) مە گوت ل گەلەک لایێت ژیانێ‌ دەردکەفیت (گالیلو)ێ ئیتالی ب (هزرڤان) تێتە هژمارێ‌ هەر چەندە ل مەیدانا زانستی کاردکر..(نیوتن) زانایێ فیزیایی یێ نافدار هزرڤانە (مندل) هزرڤانە ل قادا ئابوری مارکس و ئادەم سمیث هزرڤانن و بسمارک و تشرشل و لنکولن و لینین د سیاسەتێ‌ دا هزرڤانن دوستویفسکی طاغور هزرڤانن.مللەتێ کورد ژی چجارا بێ هزرڤان و زانا و شارەزا نەبوویە د هەمی مەیدانا دا تنێ‌ ئەو یا هەی شارستانیامە و ڤەرێژا مە هزرڤانێت مە کێم هاتینە نڤیسین دوژمنا نەهێلایە بێتە دیارکرن و چاسپاندن مە دڤێت ئەم هەر د وێ‌ قادێ‌ دا ب خەبتین بەلکی ئەڤێ ما و ئەڤێ‌ ژ وان قورتال بوی ئەم لێ ڤەکولین و نرخا وێ دیاربکەین و هەلسەنگینین..مە ژ هەمیا (خانی) هەلبژارت چونکی مە باوەری هەیە کو هزرڤانەکێ‌ مەزنە و بەرهەمێ‌ وی یێ سەرەکی (مەم و زین) لبەر دەستە ئەم ل وێ باوەرێ ینەلایێ (هزر)ێ ل جەم خانی بباشی و تێر و تەسەلی نەهاتیە ڤەکولین هەر بتنێ مەعنا لپەیڤا هاتیە دان لەورا فەرە بێژم ئەڤ ڤەکولینا تایبەت ب هزرڤانیا (خانی) یە و زانین و شارەزایا وی دژیانێ‌ دا....هزر لجەم خانی دیار و ئاشکرایە وەکی هەمی هزرڤانا ل نفێسینا وێ دیارە ل مەم و زین خو نە ل جهەکێ‌ و ل بابەتەکی بەلکو ل گەلەک لایا ئاشکرایە هزرڤان ودوریربینە و بیندەیە هەروەکی وی گەلەک جارا پەیڤا (فکر) د مەم و زینێ‌ دا بکارئینایی.....بکورتى هزرڤانیا وی و (رای) و بوچونێت وی لڤان جها د ئاشکرانە وسەرنج راکێشن د ڤێ ئەم هویر لێ بنێرین :