ارزیابی میزان تحقق عدالت فضایی و توزیع خدمات شهری در سطح منطقه 4

در برنامه‌ریزی‌ شهری، توجه به عدالت فضایی به عنوان رویکرد اصلی در تحلیل توزیع خدمات شهری، ضرورتی اجتناب ناپذیر است. در پژوهش حاضر، میزان تحقق پذیری عدالت فضایی و نحوه توزیع خدمات شهری (کاربری‌های فضای سبز، مذهبی، فرهنگی، ورزشی، بهداشتی، درمانی و آموزشی) با استفاده از مدل خود همبستگی فضایی موران و در محیط gis در سطح منطقه 4 مورد تحلیل قرار گرفت. نوع پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و روش تحقیق از نوع توصیفی، تحلیلی و کمی است. جهت انجام تحلیل، مساحت‌های هر یک از کاربری‌های خدمات شهری به تفکیک و همچنین لایه‌های کاربری‌های وضع موجود در منطقه 4 به عنوان ورودی مدل، مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان می‌دهد در سطح اطمینان 95 درصد به دلیل قرارگیری مقادیرz-score دو کاربری آموزشی و فضای سبز در منطقه 4 در خارج از محدوده 1.96+ و 1.96-، این دو کاربری از توزیع عدالت فضایی مناسبی برخوردار نیستند. کاربری آموزشی دچار کمبود سرانه و کاربری فضای سبز دارای مازاد سرانه می‌باشد و با وجود این مازاد سرانه به دلیل توزیع بسیار متمرکز این کاربری‌ها در برخی موقعیت‌ها، به دلیل توزیع ناعادلانه در سطح منطقه، بسیاری از محلات منطقه از کمبود کاربری فضای سبز رنج می‌برد. در مورد سایر کاربری‌های خدماتی با وجود تصادفی بودن الگوی کلی خود همبستگی فضایی موران، عارضه‌های هر یک از این کاربری‌ها به صورت محلی در پاره‌ای‌ نقاط دارای تمرکز خوشه‌ای‌ می‌باشند. به علاوه اینکه دارای کمبود سرانه نیز هستند. بر این اساس لازم است پس از بررسی پهنه‌های طرح تفصیلی، نسبت به بازنگری طرح تفصیلی اقدام نمود.  

assessing the level of spatial justice and distribution of urban services in the region 4

 nowadays, in urban planning, attention to spatial justices is essential as the main approach in analyzing the distribution of urban utility land uses. in this research, the possibility of spatial justice and the distribution of urban utility land uses (green, religion, cultural, sports, educational and health land uses) was analyzed using the moran’s i spatial autocorrelation in gis for tehran’s district 4. the type of research is applicable, in terms of purpose and the research method is descriptive, analytical and quantitative.to perform the analysis, the areas of any urban utility land uses was calculated separately and also land use layers were used as autocorrelation model input in gis. the research results show due to the significant accumulation of educational and green land use layers, these two layers have no proper spatial distribution and this is because the z-score values of these two land use layers are beyond the range of +1.96 and -1.96 at the 95% confidence level. educational land use has per capita deficient, on the contrary, green land use has a per capita surplus and despite this per capita surplus, due to the high accumulation of this land use in some locations, many urban neighborhoods in this region suffer from a lack of green land use. and this is because of the unequal distribution of these land uses at the regional level. for other utility land uses, although the general pattern of moran’s spatial autocorrelation is random, the features of these land uses clustered at some locations locally. in addition, they also lack per capita. accordingly, it is necessary to review the detailed plan after studying the zoning of detailed plan.