اهداف تعلیم و تربیت و بایسته‌های آن با تاکید بر دیدگاه ابن‌سینا درباره نفس

پژوهش حاضر به منظور رفع بخشی از معضلات نظام تربیتی و حرکت در جهت تدوین پشتوانه نظری فلسفی بومی، در زمینه اهداف تعلیم و تربیت و بایسته‌های آن بر اساس دیدگاه ابن‌سینا درباره نفس انجام شد. روش پژوهش تحلیلی استنباطی است و نتایج بیانگر این است که هدف نهایی تعلیم و تربیت از نظر ابن‌سینا دستیابی به سعادت حقیقی (عقل مستفاد) است و اهداف واسطه‌ایِ ذیل مراتب نفس، ابزاری هستند برای تحقق این هدف، و بایسته‌های آنها زیر چتر بایسته‌های هدف نهایی قرار می‌گیرند. بنا بر یافته‌ها، دیدگاه ابن‌سینا به تعلیم و تربیت رسمی محدود نمی‌شود و سلامت جسم نیز در هر مرتبه باید مورد توجه قرار گیرد. نظام تربیتی ابن‌سینا نیز نظامی عقلانی است و شهود در دیدگاه او همان شهود عقلی می‌باشد. پژوهش همچنین نشان می‌دهد که گزینش معلمان برجسته، شروع آموزش با رشد نسبی جسمانی و توجه به تفاوت‌های فردی، در میزان تحقق اهداف، نقشی اساسی دارد.

the goals of education and its requirements with emphasis on avicenna’s view on the soul

the current research was conducted in order to solve some of the problems of the educational system and to move towards developing a local theoretical-philosophical support, in the field of the goals of education and its requirements based on avicenna’s view of the self. the research method is analytical-inferential and the results show that the ultimate goal of education and training according to ibn sina is to achieve true happiness (useful reason) and the intermediate goals below the level of self are a means to realize this goal. and their requirements fall under the umbrella of the requirements of the final goal. according to the findings, ibn sina’s view is not limited to formal education and physical health should be taken into consideration at all times. ibn sina’s educational system is also a rational system and intuition in his view is the same as rational intuition. research also shows that the selection of outstanding teachers, the beginning of education with relative physical growth and attention to individual differences, play a fundamental role in the degree of achievement of goals.