نقد و بررسی مکتب تفکیک با تاکید بر دیدگاه ایشان مبنی بر مخالفت دین با فلسفه

اخباری‌گری رویکردی ظاهرگرایانه است که به ترک بحث‌های مستقل عقلی در استنباط احکام فقهی توصیه می‌کند. به کارگیری این شیوه در مباحث اعتقادی «مکتب تفکیک» نامیده می‌شود. نحله‌ی سنتی مکتب تفکیک به گونه کامل با عقل و استدلال مخالف بوده، هم‌نوایی آن دو را با نقل برنمی‌تابد. اما نحله‌ی جدید ضمن پاسداشت عقل، دستاورد آن را بشری و بیگانه از دین معرفی می‌کند. پیروان تفکیک، دلیل‌های گوناگونی بر مخالفت دین با فلسفه به دست می‌دهند که برخی از مهم‌ترین آنها عبارتند از: 1. ‌اهداف سوء خلفا از ترجمه فلسفه؛ 2. وجود برخی روایت‌های ضد فلسفی؛ 3. مخالفت فقیهان با فلسفه. مقاله‌ی پیش رو پس از معرفی اجمالی مکتب تفکیک، به نقدهای یادشده پاسخ می‌دهد. بر پایه این پاسخ‌ها: 1. خاستگاه و انگیزه‌ی طرح یک اندیشه، دلیل درستی یا نادرستی آن نیست؛ 2. در مجموعه روایی شیعه، تنها دو روایت ضد فلسفی یافته می‌شود که یکی درباره‌ی فیلسوف‌نمایان و دیگری پیرامون فلاسفه‌ی دنیاطلب است. اما روایت‌های بسیاری در ستایش روش فلسفی (تعقل مستقل) دیده می‌شود؛ 3. ضرورت رجوع به متخصّص در مسائل تخصصی، روشن می‌کند که مخالفت برخی فقیهان بزرگوار که آشنایی کاملی با فلسفه ندارند، ادعای اهل تفکیک را تایید نمی‌کند.

the review and investigation of “separation school” with an emphasis on their view of religion’s opposition to philosophy

traditionalism is a formalist approach that recommends giving up the rational independent discussions in inferring jurisprudential precepts. applying this method in doctrinal discussions is called “separation school”. the traditional version of separation school is completely opposing to reason and reasoning, not tolerating their accompaniment to tradition. the new version, however, dignifies reason, while introducing its achievement as human and alien to religion. the proponents of separation school present various reasons for the opposition of religion to philosophy, some of which are as follows: (1) the caliphs’ vicious goals in translating philosophy, (2) existence of some anti-philosophical traditions, and (3) the jurists’ opposition to philosophy.the present article offers a synoptic introduction of the separation school to answer the abovementioned critics. according to those answers, (a) the origin and motive for developing an idea is not its rightness or wrongness; (b) in the shiite collections of traditions, there are just two anti-philosophical traditions, one of whom is about pseudo-philosophers and the other is about the world-seeking philosophers. there are, however, many traditions admiring the philosophical method (independent reasoning); and (c) the necessity of referring to an expert in specialized issues shows that the opposition of some great jurists with no complete familiarity with philosophy does not support the claim made by the proponents of separation