تبیین علمی امور خارق‌العاده از نظر علامه طباطبائی و فخر رازی

کم‌تر کسی است که با امور خارق‌العاده آشنا نباشد یا نمونه‌ای از آن‌ها را نشنیده باشد، اما پرسشی که برای بسیاری مطرح می‌شود این است که علت این امور چیست و تبیین علمی آن‌ها از چه قرار است؟ آیا یک امر طبیعی شناخته یا ناشناخته این امور را به وجود می‌آورد یا یک امر فراطبیعی؟ در این پژوهش که به شیوه تحلیلی - توصیفی سامان یافته، تلاش می‌کنیم به این پرسش با تکیه بر آرای علامه طباطبایی و فخر رازی پاسخ دهیم. این دو دانشمند بلندآوازه جهان اسلام در عین حال که هر دو هم متکلم‌اند، هم فیلسوف و هم مفسر، درخصوص این مسئله پاسخ‌های متفاوتی ارائه کرده‌اند. علامه با توجه به مبانی کلامی و فلسفی که اختیار کرده است امر طبیعی را علت معرفی می‌کند و یک تبیین علمی از امور خارق‌العاده ارائه می‌کند، اما فخر رازی با عنایت به مبانی اشعری خود از امر فراطبیعی به‌مثابه علت یاد می‌نماید و تبیین علمی را ناممکن می‌داند.

the scientific explanation of extraordinary phenomena from allameh tabataba’i’s and fakhr razi’s viewpoint

few people are unfamiliar with or have not heard of extraordinary phenomena, but the question that arises for many is what causes these phenomena and how they can be scientifically explained. does a natural phenomenon, known or unknown, give rise to these phenomena, or is it a supernatural phenomenon? in this study, which is conducted using an analytical-descriptive method, we attempt to answer this question based on allameh tabataba’i’s and fakhr razi’s viewpoint. these two prominent scholars of the islamic world, both theologians, and philosophers and interpreters, have provided different answers to this issue. allameh tabataba’i, based on his theological and philosophical foundations, considered a natural fact as a cause, and provides a scientific explanation for extraordinary phenomena. on the other hand, fakhr razi, based on his own ash‘ari foundations, considered a supernatural fact as a cause and deemed a scientific explanation impossible.