ویژگی‌های تدریس اثربخش و عوامل مرتبط با آن از دیدگاه دستیاران تخصصی دندان‌پزشکی دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران در سال 1399

مقدمه: پدیده تدریس و مولفه‌های اثر‌بخشی آن از گذشته تا به امروز جزء دغدغه‌های نظریه‌پردازان تعلیم و تربیت بوده ‌است. لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین ویژگی‌های تدریس اثربخش از دیدگاه دستیاران تخصصی دانشکده دندان‌پزشکی دانشگاه‌‌های علوم پزشکی کشور در سال 1399 انجام گرفت. روش‌کار: مطالعه توصیفی- تحلیلی حاضر بر روی 191 نفر از دستیاران در حال تحصیل در دانشکده‌های دندان‌پزشکی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور انجام گرفت. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسش‌نامه تحت وب شامل اطلاعات فردی-اجتماعی و 33 گویه در حیطه‌های دانش‌پژوهشی، روش تدریس، قدرت ارتباط با دستیار و خصوصیات فردی بود. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های wilcoxon، mann-whitney، kruskal-wallis و ضریب همبستگی spearman تجزیه‌و‌تحلیل شد. نتایج: میانگین و انحراف معیار سنی دستیاران 2.79±29.42 سال و 58.6 درصد زن بودند. مهم‌ترین ویژگی استاد از نظر دستیاران، موضوع تدریس با 73.3 درصد در حیطه دانش‌پژوهی، انتقال شفاف و واضح مطالب با 44 درصد در حیطه روش تدریس، ارتباط صمیمی و دوستانه با دستیار 38.2 درصد در حیطه قدرت ارتباط با دستیار و انتقادپذیر بودن 47.1 درصد و لحن احترام آمیز 45 درصد در حیطه خصوصیات فردی بود. بیشترین میانگین مربوط به حیطه‌ خصوصیات فردی 0.65 ± 3.85 و کمترین مربوط به حیطه‌ روش تدریس 0.71±3.81 بود. حیطه‌های ویژگی‌های حرفه‌ای و روش تدریس در دستیاران مجرد به صورتی معنی‌دار بالاتر از دستیاران ﻣﺘﺄهل بود (به ترتیب، 0.045=p و 0.038=p) بود. نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد که مهم‌ترین ویژگی تدریس اثربخش، داشتن تسلط بر موضوع تدریس و آگاهی از آن و انتقال شفاف و واضح مطالب بود. هم‌چنین خصوصیات فردی اساتید از جمله انتقادپذیر بودن و لحن احترام‌آمیز در ویژگی‌های تدریس اساتید موثر است.

characteristics of effective teaching based on the postgraduate dental students’ viewpoints in iranian medical sciences universities in 2020

introduction: the phenomenon of teaching and its effective components from the past to this day has been one of the main concerns of theorists of education. this study has been done with the aim of evaluation of effective teaching characteristics based on postgraduate dental students’ viewpoints all over the iran in 2020.materials methods: this analytic descriptive study was performed on 191 residents studying in dental schools in the country’s medical science universities. the tool for collecting information was a web-based questionnaire including 33 items about research knowledge, teaching method, the ability to communicating with the residents and personal characteristics. inferential statistics (wilcoxon one-sample, mann-whitney test, kruskal wallis test and spearman correlation coefficient) were used in statistical analysis. results: the mean age of the participants was 29.42 ± 2.79 years and (58.6%) were females. the most important characteristic of the teacher in the opinion of residents in the field of research knowledge was to control the subject of teaching with (73.3%), in the field of teaching methods, teaching the contents clear (44%), in the field of ability of communication with the residents, close and friendly relationship with the residents (38.2%). and in the field of personal characteristics were criticism (47.1%) and respectful tone (45%). the highest averages were related to the individual characteristics 3.85±0.65 and the lowest averages were related to the teaching methods 3.81±0.71.the domains of professional characteristics and teaching methods in single assistants were significantly higher than home residents (p = 0.045 and p = 0.038, respectively). conclusion: the most important feature of effective teaching was having mastery of the subject of teaching and awareness of it and transparent and clear transmission of content. also the personal characteristics of the professors, such as being critical and respectful tone are effective in the teaching characteristics of the professors.