بایسته‌های تنظیمگری در فناوری‌های مالی (فین‌تک)

گسترش فنّاوری و روش‌های ابداعی مبتنی ‌بر آن در حوزۀ خدمات مالی، فرصت‌ها و چالش‌هایی را فراهم کرده است که تدبیر حقوقی صحیح آن را به‌منزلۀ یک ساختار ضروری می‌نماید. تنوع خدمات و محصولات مالی، سرعت روند تحولات فنّاورانه و ناشناخته‌بودن فرایندهای به‌کاررفته در عرصۀ فناوری‌های مالی، زمینه‌ساز انفعال یا کندی کنشگری نظام‌های حقوقی است. این درحالی است که فناوری‌های مالی به‌منزلۀ پدیده‌ای جهانی، با نادیده‌گرفتن محدودیت‌های قانونی و مالی، روابط مالی شهروندان را از قالب‌های مرسوم حقوقی و محدودۀ مرزهای سیاسی کشورها فراتر برده و بدون نیاز به زیرساخت‌های دولتی یا تاییدهای نهادهای مرکزی یک اکوسیستم مالی جدید را فراروی انسان معاصر قرار داده است. پژوهش حاضر در پی آن است که با استفاده از مطالعۀ تحلیلی تطبیقی، رویکردهای موجود در چگونگی مواجهه با این ساختار پیچیدۀ مالی را تبیین و ارزیابی و پیشنهادهای قابل طرح در نظام حقوقی و مالی ایران را مطرح کند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد کارآمدی روش‌های تنظیمگری منوط به مداخلۀ حداقلی و رسمیت‌دادن به استقلال ضوابط فناوری‌های مالی است. براین‌اساس، بهره‌مندی از مزایای به‌کارگیری فناوری‌های مالی و به‌حداقل‌رسانیدن خطرهای آن نیازمند بازنگری در دو سطح محتوایی و شکلی (ابزاری) ضوابط مرتبط است.

regulatory requirements in financial technologies (fintech)

the expansion of technology and innovative methods in financial services has created opportunities and challenges that make its correct legal planning a necessary structure. the diversity of financial services and products, the speed of technological developments and the unknown processes used in the field of financial technologies are the reasons for the inactivity or slowness of legal systems. this is despite the fact that financial technologies, as a global phenomenon, by ignoring legal and financial restrictions, have taken the citizens’ financial relationships beyond the traditional legal formats and the limits of the political borders of countries without the need for governmental infrastructures, or the approvals of the central institutions. they all make a new financial ecosystem in contemporary societies. the current research seeks to explain and evaluate the existing approaches in dealing with this complex financial structure using an analytical-comparative study. it then puts forward suggestions that can be proposed in iran’s legal and financial system. the research results show that the effectiveness of regulatory methods depends on minimal intervention and recognition of the independence of financial technology standards. therefore, having the advantage from the benefits of financial technologies and managing the risks requires a review of the related criteria at both the content and form (instrumental) levels.