الگوی تنظیمگری فضای مجازی با تمرکز بر رمزارزش‌ها؛ مطالعۀ تطبیقی شورای‌عالی فضای مجازی با شورای‌عالی امنیت فضای مجازی چین

طی سال‌های گذشته فضای مجازی به یکی از اصلی‌ترین مسائل حاکمیت‌ها تبدیل شده و به تبع گسترش فنّاوری‌های این فضا و افزایش دادوستدهای بین‌المللی، پدیدۀ رمزارزش‌ها مورد توجه قرار گرفته و در تمامی کشورهای جهان به‌عنوان قلمروی حساس و نیازمند سیاست‌گذاری شناخته شده است. در این نوشتار، در پی پاسخ به این پرسش اصلی هستیم که «الگو و نحوۀ تنظیمگری موضوعات تخصصی فضای مجازی به‌ویژه پدیدۀ رمزارزش‌ها در ایران با توجه به جایگاه حقوقی شورای‌عالی فضای مجازی و تجربۀ تطبیقی کشور چین چگونه باید باشد؟» در همین راستا، با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای، ابتدا رابطۀ حکمرانی و تنظیمگری فضای مجازی را تشریح کرده و سپس به مفهوم و ابعاد حکمرانی و تنظیمگری رمزارزش‌ها به‌منزلۀ یک موضوع تخصصی در فضای مجازی پرداخته شده است. در ادامه ساختار، وظایف و اقدامات چین در تنظیمگری فضای مجازی به‌ویژه رمزارزش‌ها را با اقدامات ایران مقایسه خواهیم کرد؛ زیرا نهاد و ساختار تنظیم مقررات فضای مجازی در چین و ایران شباهت‌هایی دارد؛ ازجمله آن‌که هردو از ساختار فرادولتی برای تنظیمگری فضای مجازی استفاده می‌کنند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که اولاً جایگاه حقوقی شورای‌عالی فضای مجازی در موضوعات تخصصی فضای مجازی همچون رمزارزش‌ها که ابعاد مختلفی دارند، باید به‌عنوان تنظیمگری تنظیمگران (هماهنگ‌کننده بین قوای سه‌گانه) باشد؛ ثانیاً چندبعدی‌بودن موضوع رمزارزش‌ها و تداخل حوزه‌های مختلف پولی، مالی، انرژی، صنعت و تجارت، نیاز به وجود یک ستاد هماهنگی ملی را مضاعف می‌‌کند که تاکنون به آن توجه جدی نشده است.

the regulatory model of cyberspace with a focus on cryptocurrencies; a comparatives of iran’s cyberspace supreme council with china’s cyberspace security supreme council

during the past years, cyberspace has become of the main issues of governments, and cryptocurrencies has been recognized as a sensitive area in need of policy in all countries of the world .this article, looking for: &what should be the pattern of regulating the virtual space, especially the phenomenon of cryptocurrencies in iran, considering the legal status of the supreme council of cyberspace and the comparative experience of china?& in this regard, by using library resources, the relationship between governance and regulation of virtual space has been described first, and then the concept of governance and regulation of cryptocurrencies have been discussed. in the following, we will compare the structure, duties and actions of china in the regulation of cyberspace, especially cryptocurrencies, with the actions of iran, because the institution and structure of the regulation of cyberspace in china and iran have similarities, including the fact that both of them use a supra-governmental structure to regulate cyberspace. the results show that firstly, the legal position of the iran’s cyberspace supreme council in specialized issues of cyberspace such as cryptocurrencies, which have different dimensions, should be as a regulator of the regulators . secondly, the multi-dimensionality of the issue of cryptocurrencies and the interference of different areas of money, finance, energy, industry and trade doubles the need for a national coordination headquarters, which has not been given serious attention so far.