ظرفیت سنجی قراردادهای ساخت و ساز خودالزام‌گر

یکی از کاربردهای هوش مصنوعی در حقوق، «قراردادهای هوشمند» است؛ بدین ترتیب که انعقاد و اجرای قراردادها به‌وسیلۀ رایانه یا ربات برنامه‌نویسی‌شده صورت می‌‏پذیرد. در مرحلۀ شکل‌‏گیری قرارداد، اموری مانند زمان انعقاد عقد، موضوع قرارداد و ثمن معین، طبق محتوای ارادۀ کاربر طرف قرارداد، بدون دخالت انسان شخصی‌سازی می‌‏شود و قرارداد ظرفیت خوداجرایی می‌‏یابد. این شیوهْ سرعت، هوشمندی، استفادۀ بهینه از فرصت‌های انعقاد عقد، مدیریت مطلوب‌تر سود و هزینه، و درنتیجه سطح رضایتمندی متعاقدین را افزایش می‌دهد. از طرفی قراردادهای ساخت‏‌وساز همواره با چالش‌های اساسی در انعقاد عقد مطلوب طرفین و به‏‌خصوص در اجرای قرارداد روبه‏‌رو بوده‌اند. عوامل اقتصادی همچون افزایش قیمت مصالح ساختمانی، با لحاظ بازۀ طولانی اجرا، با قواعد حقوقی «لزوم ایفای تعهدات، اجرا در زمان معهود و پای‌بندی به ثمن قراردادی» درگیر می‌شود و طرفین را با تاخیر یا عدم اجرای مناسب قرارداد مواجه می‏‌سازد. در مناسب‌ترین حالت، طرفین خواستار تعدیل قراردادی یا قضایی در مدت ساخت‌‏وساز هستند؛ رسیدگی قضایی طولانی ایشان را می‌آزارد و از اجرای مطلوب و بهره‌وری از منافع آن بازمی‌دارد. قراردادهای هوشمند، با وصف خودالزام‌گری، علاوه‏‏‌بر رفع مشکلات مذکور، در اعتماد متعاقدین، احراز اهلیت و صلاحیت فنی و مالی لازم، تامین متناسب مصالح ساختمانی، بیمۀ ساختمان و مسئولیت، پیشگیری از جرایم مرتبط با اموال و املاک، ثبت اسناد و... کارآمد عمل خواهند کرد.

feasibility study of self-enforcing construction contracts

one of the issues of artificial intelligence in law is smart contracts, a modern way of concluding and executing contracts by a computer or a programmed robot, without human intervention, it personalizes the wills of the users -parties to the transaction-, such as the time of concluding the contract, the subject of the contract, certain price, etc., and decide to conclude the contract and execute by itself. some factors increase the satisfaction of parties and motivate them to use this method of contracting; such as speed, intelligence, optimal use of contract opportunities, better management of profits and costs. on the other hand, construction contracts have always faced major challenges in forming and especially executing of the contract. more often, economic conditions such as material prices rising in the period of contract execution, which leads to non-performance or long delays, and so conflict with the legal rule to fulfill obligations on time. in the most appropriate cases, the parties request contractual or judicial adjustment but the lengthy litigation annoys them. it seems that smart contracts, with their nature of self-enforcing, can operate efficiently. this contractual platform can solve the mentioned problems, promote trust between parties, qualifies the parties’ capacity and technical and financial competence, pursues the proper construction materials providing, insurance, liability, and document registry, and also prevents property-related crimes.