شناخت تاجر حقیقی از منظر لایحۀ تجارت سال 1391 با نگاهی به مفاهیم متناظر در قانون تجارت و قانون تجارت الکترونیکی

قانون تجارت ایران (مصوب 1311) مهم‏‌ترین مجموعۀ مدون قوانین مربوط به امور بازرگانی در ایران است که اساس حقوق تجارت ایران را تشکیل می‌‏دهد. قریب به اتفاق حقوق‌‏دانان ایرانی قانون مذکور را ناکافی و بیش از اندازه ناقص و مبهم می‌دانند. در این راستا و با پذیرش ضرورت اصلاح، لایحۀ تجارت سال 1391 که با این هدف تنظیم شده، در این مقاله بررسی شده است. البته، با توجه به گستردگی بحث، در این مقال، صرفاً تعریف تاجر و اعمال تجاری در لایحۀ جدید که اساس قانون تجارت و وجه ممیزۀ تاجر از غیرتاجر تلقی می‏‌شود مورد واکاوی قرار گرفته است. برای این منظور، ابتدا اهداف اصلی لایحه بیان شده و سپس موفقیت یا عدم‌‏موفقیت در نیل به این اهداف بررسی شده است. در انتها، با عنایت به این‏‌که تجارت الکترونیکی ناظر به استفاده از ارتباطات الکترونیکی در فرایند تجارت است و شیوه و وسیله‌‏ای است برای انجام تجارت، ناگزیر به مفهوم متناظر در قانون تجارت الکترونیکی یعنی مفهوم «تامین‏‌کننده» اشاره شده است. در بند ع از مادۀ 2 قانون تجارت الکترونیکی آمده است: «‏تامین‌‏کننده (supplier) عبارت از شخصی است که بنا به اهلیت تجاری، ‏صنفی یا حرفه‌‏ای فعالیت می‏‌کند.» پس از واکاوی در موضوع و با مقایسۀ مادۀ 1 و 2 قانون تجارت فعلی با مادۀ 1 لایحه، این نتیجه به‌‏دست آمده است که تغییرات اساسی مدنظر دفتر مطالعات اقتصادی معاونت برنامه‏‌ریزی و اقتصادی وزارت بازرگانی قابل مشاهده نیست و نمی‌‏توان آن را بخشی از نقطۀ قوت و نوآوری‏‌های این اصلاحیه برشمرد.

recognizing the trader in light of iranian trade bill (2012) by examining corresponding concepts in commercial code and electronic commerce law

the commercial code of iran (adopted in 1932) is the most important set of laws related to commercial affairs in iran, which forms the basis of iranian commercial law. the vast majority of iranian jurists consider the law inadequate, overly incomplete, and vague. in this regard, and accepting the need for amendment, we review the trade bill that has been prepared for this purpose. given the complexity of the topic, we will only look at the definition of a trader and business practices in the new bill, which is the foundation of the commercial code and distinguishes the trader from the non-trader. for this purpose, we first state the main goals of the bill and then examine the success or failure of achieving these goals. finally, since e-commerce oversees the use of electronic communications in the business process and is a means of doing business, it is inevitable to refer to the corresponding concept in e-commerce law, the concept of supplier. after analysing the issue, we concluded that by comparing articles 1 and 2 of the current commercial code with article 1 of the bill, the fundamental changes considered by the office of economic studies of the deputy minister of planning and economy are not visible, so it cannot be considered a strength listed the innovations of this amendment.