بررسی نظام حقوقی حاکم بر صدور مجوز برای کسب‌وکارهای اینترنتی در ایران

عدم شفافیت و پیچیدگی و سخت‏گیرانه بودن فرایند دریافت مجوز برای ثبت یا آغاز فعالیت، یکی از معضلات مهم کسب‏‌و‏کارها در ایران است. این امر درخصوص کسب‏‌وکارهای نوظهور با پیچیدگی بیشتری همراه است. بسیاری از کسب‌‏وکارهای نوپای اینترنتی یا اصطلاحاً استارت‌‏آپ‏‌ها با ابهام در زمینۀ مجوزهای فعالیت خود روبه‌رویند. در این مقاله می‏‌کوشیم تا دربارۀ موضوع مجوزهای کسب‌‏وکار، با تاکید بر کسب‏‌وکارهای اینترنتی، بحث کنیم. قوانین و مقرراتی که در سال‌‏های اخیر از سوی مراجع ذی‌‏ربط به تصویب رسیده است، از قبیل قانون اجرای اصل 44 قانون اساسی، قانون بهبود مستمر محیط کسب‏‌وکار، قانون برنامۀ پنجم و ششم توسعه، و قانون رفع موانع تولید رقابت‌‏پذیر و ارتقای نظام مالی کشور، حاوی مصوبات درخور توجهی درخصوص مجوزهای کسب‌‏وکارند که در صورت اجرایی‌شدن آن‏‌ها، فرایند صدور مجوزها تسهیل خواهد شد و درنتیجه فضای کلی کسب‏‌وکار در کشور تا حدی بهبود خواهد یافت. درخصوص کسب‌‏وکارهای الکترونیکی نیز، اگرچه تصویب و ابلاغ آیین‌‏نامۀ اجرایی چگونگی صدور مجوز و نحوۀ نظارت بر فعالیت افراد صنفی در فضای مجازی و بازاریابی شبکه‏‌ای و نیز دستورالعمل اعطای نماد اعتماد الکترونیک و نظارت بر کسب‏‌وکارهای اینترنتی، گام‏‌های مثبتی در راستای سامان‌دهی فعالیت‌‏های اقتصادی در فضای مجازی به‌شمار می‌روند، کماکان خلاها و ابهامات بسیاری در این زمینه وجود دارد. ذر پژوهش حاضر، با شیوۀ تحلیلی توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه‌‏ای و اینترنتی، فرایند صدور مجوز برای کسب‏‌وکارهای الکترونیکی بررسی شده است.

review of the legal system governing licensing for e-business system in iran

review of the legal system governing licensing for internet business system in iranlack of transparency, complexity and strictness of the process of obtaining a license to register or start a business is one of the important problems of businesses in iran. this is more complicated in emerging businesses. many start-ups are confused about their licenses. in this article, we try to discuss the issue of business licenses with an emphasis on internet businesses. laws and regulations have been enacted by the relevant authorities in recent years. there are significant approvals for business licenses that, if implemented, will facilitate the licensing process and, as a result, improve the overall business climate in the country. although the adoption of some regulations is a positive step in organizing economic activities in cyberspace, there are still many gaps and ambiguities in this area. the present study, using descriptive-analytical methods and using library and internet resources, examines the challenges in issuing licenses for e-businesses.