برنامه‌ریزی فضا‌های شهری به‌منظور ارتقاء حس سرزندگی (مورد پژوهی: خیابان خیام شهر قزوین)

امروزه با پیشرفت بالای تکنولوژی و نیز اهمیت اتومبیل در خیابان‌ها، حرکت عابران پیاده در سطوح مختلف شهری بی‌اهمیت شده و از مهم‌ترین مشکلات حال حاضر توجه بالای متخصصین شهری بر حرکت سواره بوده و عابران پیاده و رفع نیاز‌های آن‌ها اولویت بالایی ندارد که نتیجه‌ی آن کاهش تعاملات اجتماعی میان شهروندان و نیز عدم برخورداری فضا‌های شهری از حس سرزندگی می‌باشد. این مسئله در بسیاری از شهر‌های ایران نیز دچار بی‌توجهی گشته و نیازمند برنامه‌ریزی است. هدف از این پژوهش بررسی نقش پیاده‌راه خیام بر ارتقاء حس سرزندگی شهر بوده به‌گونه‌ای که از فضایی صرفاً برای گذر مردم خارج شده و به فضایی پویا تبدیل گردد، به‌طوری‌که شهروندان با میل و خواسته خود در آن حضور یابند، بوده و با استخراج شاخص‌های موثر بر این هدف به ارائه راهکار‌های موثر در جهت ارتقاء حس سرزندگی فضا پرداخته است. این پژوهش از موضع هدف در دسته پژوهش‌های کاربردی قرار دارد. در بخش نمونه موردمطالعه از مشاهدات میدانی، مصاحبه با مسئولان و همچنین پر کردن پرسشنامه از عابران خیابان بهره برده شد. طبق فرمول کوکران 384 پرسشنامه به‌صورت تصادفی توزیع شد و در ادامه داده‌های حاصل مبتنی بر تحلیل عامل اکتشافی، آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیونی مورد تحلیل قرار گرفتند.طبق نتایج حاصل از تحلیل‌های کارشناسانه و تحلیل‌های آماری صورت گرفته، بهره‌گیری از اصولی همچون: در نظر‌گیری فضا‌های تجمعی جاذب به‌عنوان مبدا و مقصد در بخش‌های مختلف خیابان، طراحی مناسب جداره، استفاده از عناصر تاریخی و ... می‌توان در جهت ارتقاء حس سرزندگی در خیابان گام برداشت.

planning urban spaces to enhance the sense of vitality (case study: khayyam st., qazvin)

today, with the high advancement of technology and the importance of cars on the streets, the movement of pedestrians in different levels of the city has become insignificant. there is a sense of vitality among citizens as well as the lack of urban spaces. this issue has been neglected in many cities of iran and needs to be planned. the purpose of this study was to investigate the role of khayyam pedestrian way in promoting the sense of vitality of the city so that it is out of a space just for pass and become a dynamic space for citizens to attend desirably. extracting indicators affecting this goal have provided effective solutions to enhance the sense of vitality of the space. this research is in the category of analytical methods from the target position. in the sample section, field observations, interviews with officials, as well as filling out questionnaires from pedestrians were used. according to cochran’s formula, 384 questionnaires were randomly distributed and then the data based on exploratory factor analysis, pearson correlation test and regression analysis were analyzed. according to the results of expert analysis and statistical analysis, the use of principles such as considering the attraction of absorbing spaces as a source and destination in different parts of the street, proper wall design, using historical elements and ... help to enhance the sense of vitality.