ارزیابی شاخص ‌های مکانیزاسیون زراعت برنج در شهرستان ‌های آستانه اشرفیه و لاهیجان استان گیلان

تعیین شاخص‌ های مکانیزاسیون برنج برای انتخاب درست ماشین ‌های مربوطه و استفادۀ بهینه از آنها در اجرای به موقع عملیات کشاورزی ضروری است. برای تعیین وضعیت موجود مکانیزاسیون برنج و ارائه‌ راهکارهای مکانیزاسیون در مراحل تولید این محصول، تحقیقی در شهرستان‌های لاهیجان و آستانه اشرفیه استان گیلان به‌اجرا درآمد. به این منظور، داده‌های لازم با تکمیل پرسشنامه،  مراجعه به منابع آماری موجود و بررسی‌های میدانی جمع‌آوری شد. با استفاده از اطلاعات به دست آمده، درجه مکانیزاسیون، سطح یا ضریب مکانیزاسیون، ظرفیت مکانیزاسیون، بازده اقتصادی مکانیزاسیون، بازده مزرعه‌ای ماشین، توان اجرایی بالقوۀ ماشینی و روز و ساعت کاری زراعت برنج محاسبه شد. تعداد ماشین‌ مورد نیاز برای تولید مکانیزه برنج با استفاده از روش فرصت زمانی برآورد گردید. نتایج به دست آمده از این مطالعه نشان داد که درجه مکانیزاسیون در شهرستان‌های لاهیجان و آستانه اشرفیه به ترتیب در عملیات خاک‌ورزی 100 و 100 درصد، نشاکاری 55/42 و 89.75 درصد، سمپاشی 34.09 و 57.98 درصد، وجین 2.23 و 5.04 درصد و برداشت مکانیزه برنج با دروگر و کمباین برنج 88.45 و 93.54 درصد است. سطح مکانیزاسیون، بازده اقتصادی و متوسط ظرفیت مکانیزاسیون برنج در شهرستان‌های لاهیجان و آستانه اشرفیه به ترتیب  3.24 و 4.86 اسب‌بخار بر هکتار، 0.69 و 0.51 تن بر اسب بخار و 201.57 و 437.92 اسب‌بخار-ساعت بر هکتار تعیین شد. به طور متوسط در شهرستان‌های لاهیجان و آستانه اشرفیه به ترتیب به ازای هر 34 و 36 هکتار یک تراکتور، 6 و 2 هکتار یک تیلر، 40 و 23 هکتار یک نشاکار و هر 40 و 29 هکتار یک کمباین موجود است. تعداد ماشین‌های موجود در شهرستان‌ لاهیجان در خاک‌ورزی 67.1، سمپاشی 70.2 و برداشت 40.8 درصد بیشتر و در نشاکاری 25.5، وجین 64.3 درصد کمتر و آستانه اشرفیه در خاک‌ورزی (شخم اول و شخم دوم، گلخرابی و تسطیح)  88.3، نشاکاری 23.6 و برداشت (دروگر، کمباین، بیلر) 45.9 درصد بیشتر و در سمپاشی 8.2 و وجین 10.7 درصد کمتر از تعداد برآورد شده است.

assessing rice farming mechanization indicators in lahijan and astaneh ashrafiyeh counties of guilan province

the requirement for correct planning regarding agricultural mechanization is sufficient recognition of the existing situation. to determine the existing situation and compare the mechanization status of each region with another region, there is a need for have been to fully defined and meaningful indicators and criteria. the consciousness of the current situation and the distance between each region obtaining the optimal level can be used to provide a suitable program and development of mechanization for finding and resolving the disturbances and inequalities. in this research, the indicators of rice mechanization in lahijan and astaneh ashrafiyeh counties of guilan province were investigated and compared. from the data, the current state of mechanization of rice has been determined and the necessary solutions for their improvement have been provided.materials and methodsguilan province is one of the northern provinces of iran, with an area of 14711 square kilometers which stands the second-ranking (31% of the total) in terms of area harvested. a study was conducted during the years 2020 and 2021 to determination of indicators that determine the mechanization development process in lahijan and astaneh ashrafiyeh counties of guilan province. the field method or field study, which broad-based (holistic) and deep-based (depth-based) methods are its subset, and questioning and observation as its tools, was the basis of investigations and data collection in this research. in this way, due to the lack of access to all the villages of each county, from the villages covered by the agricultural jihad centers, villages randomly have been selected and after examining their condition, the relative homogeneity of the area was determined and the obtained information has been generalized to other places. collecting the required information and data has been done by completing the questionnaire and by referring to the available statistical sources, field surveys, and interviews with the exploiters. the desired statistics were collected from reliable centers such as the province’s agricultural jihad organization, agricultural jihad management of the cities, agricultural jihad centers, and the statistics of the ministry of agricultural jihad were also used. from the obtained information, the mechanization indices including the degree of mechanization, mechanization level, mechanization capacity, machine executive level, machine productivity level, mechanization economic efficiency, and machine farm efficiency were calculated.results and discussionthe results revealed that in lahijan and astaneh ashrafiyeh counties of guilan, the degree of mechanization of tillage operations was 100 and 100 percent, transplanting 55.42 and 89.75 percent, spraying 34.09 and 57.98 percent, weeding 2.23 and 5.04 percent and mechanized rice harvesting with rice harvesters and combines 88.45 and 93.54 percent, respectively.