تحلیل انرژی تولید گوجه‌ فرنگی در فضای باز و گلخانه

یکی از محصولات پرمصرف کشاورزی در کشور گوجه ‌فرنگی است. با توجه به اظهارات گلخانه‌داران، با قیمت‌های سال 1400 که بین 4 تا 6 هزار تومان متغیر برای هر کیلوگرم گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای است، تولید گلخانه‌ای گوجه‌فرنگی به صرفه نیست. لذا در این پژوهش مقدار و بهره‌وری مصرف نهاده‌های تولید این سیستم مورد بررسی قرار گرفت. داده‌های مورد نیاز برای این مطالعه با تهیه پرسشنامه (به صورت مصاحبه حضوری با کشاورزان و مشاهده مراحل مختلف تولید) بدست آمد. به منظور برآورد انرژی مصرفی در جریان تولید گوجه‌فرنگی، ابتدا تمام نهاده‌های مصرفی و خروجی مربوطه تعیین و اندازه‌گیری شد، سپس با استفاده از معادل انرژی مربوط به هر یک از نهاده یا محصول تولید شده و ضرب این معادل در مقدار نهاده مصرف شده یا محصول تولید شده، انرژی ورودی و خروجی محاسبه گردید. نتایج نشان داد کل انرژی ورودی تولید گوجه‌فرنگی در سیستم فضای باز و گلخانه به ترتیب 73/154 و 65/1245، و انرژی کل خروجی 81/73 و 89/225 گیگاژول بر هکتار بود. الکتریسیته با سهم 60 درصد از کل انرژی مصرفی به عنوان پر مصرف‌ترین نهاده انرژی برای تولید گوجه‌فرنگی در فضای باز بدست آمد. در حالی که گاز مصرفی با سهم 65/5 درصد از کل انرژی مصرفی به عنوان پر مصرف‌ترین نهاده انرژی برای تولید گوجه‌فرنگی در سیستم گلخانه بدست آمد. دومین نهاده انرژی‌بر در تولید گوجه‌فرنگی فضای باز، کود شیمیایی با 10 درصد انرژی مصرفی بود. در حالی که در تولید گوجه‌فرنگی گلخانه سوخت دیزل با 21 درصد انرژی مصرفی به عنوان دومین نهاده انرژی بر مشخص شد. درآمد کل در تولید گوجه‌فرنگی در سیستم گلخانه بیشتر از مقادیر فضای باز در تولید این محصول می‌باشد. مقادیر درآمد کل در تولید گوجه‌فرنگی در فضای باز و گلخانه به ترتیب73 و 242 میلیون تومان بود. این امر ناشی از قیمت فروش بیشتر در موقع عرضه به بازار است.

energy analysis of tomato production in open field and greenhouse

introduction today, farmers are striving to increase their yields, but many lack the necessary information to analyze energy consumption patterns effectively. therefore, conducting an energy analysis is essential to provide farm planners and policymakers with a comprehensive overview of energy consumption. energy input-output analysis is closely linked to agricultural practices, including input quantities, production levels, and environmental factors. the greenhouse industry has been active for several years, but due to a lack of awareness among those involved in the field, many producers struggle to achieve profitable outcomes. moreover, this oversight can lead to significant environmental harm due to excessive energy consumption at the end of the production process. this research investigates the cultivation of various crop types grown in greenhouses, drawing on studies conducted by other researchers in the field.materials and methodsthe energy consumption involved in cultivating tomatoes was compared between field and greenhouse methods. data was gathered through a questionnaire, which included general information about cultivation types, water resources, product inputs, and machinery used. direct and indirect energy inputs were classified, and energy indexes were calculated based on this information. statistical methods were employed to analyze the collected data. to estimate the energy consumed during tomato production, we first identified and measured all inputs and outputs. the energy associated with each input and output was then calculated by using the energy equivalent for each, multiplying it by the amount of input consumed or product produced.results and discussionthe results indicated that total energy consumption for conventional farming systems was 81.73 gj/ha, while for greenhouse systems it was significantly higher at 89.225 gj/ha. in conventional systems, the primary energy input was electricity, followed by fertilizer. in contrast, for greenhouse systems, natural gas was the main energy source, with diesel as the second most utilized input. despite the much higher energy consumption in greenhouse systems, the total income from greenhouse-grown tomatoes was three times greater than that from field-grown tomatoes. a key factor contributing to this higher income is the timing of product sales, as tomatoes from greenhouses are available in autumn, winter, and spring, periods when field tomatoes are scarce in the market.conclusionfirstly, reducing energy consumption in this sector lowers production costs and increases profitability, while also ensuring the production of high-quality products. secondly, by adopting new methods, we can minimize the inappropriate use of energy in production (such as fossil fuels, water, fertilizers, and pesticides), which often leads to environmental destruction. ultimately, implementing a greenhouse production system may be a more effective approach for the region.