برآورد هزینه های وارد بر خدمات بوم سازگان اراضی زراعی ناشی از معدنکاری فلز بوکسیت جاجرم خراسان‌شمالی با استفاده از رویکرد انتقال منفعت

استخراج مواد معدنی نقش اساسی در توسعه اقتصادی، اجتماعی به همراه دارد، از طرفی معدن کاری و فرآیندهای وابسته به آن، می تواند پیامدهای آسیب رسان بر اکوسیستم‌های طبیعی داشته باشد که از آن جمله می توان به آلودگی هوا، آب و خاک، و هم چنین اثر بر روی تنوع زیستی و کاربری اراضی اشاره نمود. بنابراین با کمی سازی این پیامدها و تخمین هزینه خسارات وارد بر خدمات بوم سازگان می‌توان با اعمال رهکارهای مبتنی بر پیشگیری و کنترل اثرات، تخریب بوم سازگان های کشور را کاهش داد. محدوده معدنی بوکسیت جاجرم به عنوان بزرگترین و مهم ترین معدن بوکسیت کشور، در استان خراسان شمالی واقع شده است. معدنکاری فلز بوکسیت در طی فرآیند بهره برداری و استخراج ماده ارزشمند آلومینیوم، پیامدهای محیط زیستی منفی بر روی اکوسیستم‌های همجوار خود به همراه دارد. از آن جایی که بیشترین محدوده اثر این معدن، اراضی کشاورزی پایین دست و اطراف محدوده استخراجی این منطقه به میزان 6000 هکتار می باشد، لذا در این تحقیق هزینه خسارات محیط زیستی معدن با استفاده از رویکرد انتقال منفعت بر روی این بیوم برآورد گردیده است. هزینه خسارات وارد بر خدمات بوم سازگان ناشی از معدنکاری فلز بوکسیت در اراضی زراعی (برای مساحت 1000 هکتار از اراضی تحت تاثیر)، 2481375 میلیون ریال  (معادل  9925500 دلار) در سال (2021) تخمین زده شده است، که این خود اهمیت بازسازی معدن و هم چنین احیای اکولوژیکی بعد از فعالیت معدنکاری در منطقه مزبور را می رساند. استفاده از ابزارهای اقتصادی در جهت پیشگیری و کنترل اثرات ناشی از فعالیت های معدنکاری بسیار ضروری است.

estimating the costs incurred on ecosystem services of cultivated areas caused by the mining of bauxite metal in jajarm, north khorasan using the benefit transfer approach

mineral extraction plays an essential role in economic and social development. on the other hand, mining and its dependent processes can have harmful consequences on natural ecosystems, including air pollution, water, soil, and the impact on biodiversity and land use. therefore, by quantifying these consequences and estimating the costs of damages to ecosystem services, it is possible to reduce the destruction of ecosystems in the country by applying measures based on prevention and control of effects. jajarm bauxite mining area, as the largest and most crucial bauxite mine in the country, is located in north khorasan province. bauxite mining has negative environmental consequences on neighboring ecosystems during the exploitation and extraction of valuable aluminum material. since the maximum impact area of ​​this mine is cultivated areas downstream and around the extraction area of ​​this area is 6000 hectares, in this study, the cost of environmental damages to the mine has been estimated using the benefit-transfer approach on this biome. the cost of damages to ecosystem services due to bauxite mining in the cultivated areas (for 1000 hectares of affected cultivated areas) is estimated at 2481375 million irr (equivalent to usd 9925500) in the year (2021). this highlights the importance of mine reclamation as well as ecological rehabilitation after mining activities in the area.using economic tools to prevent and control the effects of mining activities is essential.