ارزیابی نقش بهبود فضای کسب‌وکار با تاکید بر رویکرد آینده‌پژوهی: مورد مطالعه منطقۀ 6 شهر تهران

مقدمه از مهم‌ترین پیامدهای تخلیۀ مراکز شهری می‌توان به رکود اقتصادی، تخلیۀ جمعیتی، حکمروایی نامطلوب شهری، کاهش تقاضای خرید و کمبود سرمایه‌گذاری‌های زیربنایی اشاره کرد؛ بنابراین احیا و باززنده‌سازی مراکز شهری، به ‌عنوان قلب تپندۀ شهرها در بهبود کیفیت زندگی ساکنان نقش بسزایی دارد. بهبود فضای کسب‌وکار ((bid یکی از روش‌های موفق با رویکرد اقتصادی به مراکز شهری محسوب می‌شود. هدف تحقیق حاضر، سنجش و استخراج پیشران‌های بهبود نواحی کسب‌وکار در منطقۀ 6 شهر تهران با رویکرد آینده‌پژوهی است. در استفاده از روش بهبود فضای کسب‌وکار در احیای مراکز شهری، داشتن نگاه آینده‌پژوهی برای برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری امری منطقی و ضروری است. منطقۀ 6 شهر تهران به علت قرارگیری در مرکز ثقل ارتباطی شهر تهران و رواج مشاغل اقتصادی غیررسمی، خصوصیات خاص ترافیکی را در این منطقه سبب شده است. با توجه به الگوی سفرهای روزانۀ شهر تهران، منطقۀ 6 ضمن آنکه از بیشترین میزان جذب سفرهای روزانه برخوردار است.روش تحقیق این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش کمی و از نظر ماهیت، بر اساس روش جدید علم آینده‌پژوهی، تحلیلی و اکتشافی بوده که با به‌کارگیری ترکیبی از مدل‌های کمی و کیفی انجام ‌گرفته است. جامعۀ آماری این پژوهش برای آینده‌پژوهی بهبود نواحی کسب‌وکار در منطقۀ 6 شهر تهران، تعداد 15 نفر از مدیران و کارشناسان متخصص در حوزۀ شهری بوده است. در پردازش اطلاعات از روش تحلیل اثرات متقابل به متغیرها، بر مبنای تاثیرگذاری و تاثیرپذیری مستقیم و غیرمستقیم هر یک از عناصر در نرم‌افزار micmac استفاده ‌شده است. با استفاده از روش دلفی تعداد 31 پیشران اولیه شناسایی‌ شده است. یافته‌ها نتایج تحقیق بیانگر آن است که پیشران کلیدی تاثیرگذار بر ایجاد فضای کسب‌وکار در منطقۀ 6 تهران شناسایی نشده است. همچنین، عوامل دووجهی نظیر حکمروایی خوب شهری، عملکرد شهرداری در ارائۀ خدمات و تسهیلات، وضعیت سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و دولتی، کیفیت ابنیه و مصالح بخش مسکن و ساختمان و غیره ظرفیت بسیار زیادی برای تبدیل ‌شدن به بازیگران کلیدی سیستم را دار‌ند. متغیرهایی همچون بهره‌وری مناسب از ظرفیت‌های فرهنگی و تفریحی، میزان جذب سفر منطقه، میزان جذب مشتری منطقه، روند توسعۀ ساخت‌وسازهای تجاری منطقه و امنیت کل منطقه تحت عنوان «متغیرهای هدف» استخراج شده‌اند که نشان‌دهندۀ این است که می‌توان به تکامل سیستم مطابق برنامه و هدف خود دست‌ یافت. سایر متغیرها تحت زیرمجموعۀ عوامل تنظیمی، مستقل و تاثیرپذیر استخراج شده‌اند که جایگاه تاثیرپذیر و منفعل دارند و نمی‌توانند در پویایی فضای کسب‌وکار منطقه نقش حیاتی داشته باشند. از این‌رو، ایجاد فضای کسب‌وکار در منطقۀ 6 شهر تهران تابع توجه ویژه به پیشران‌های کلیدی هستند که در مجموع روابط مستقیم بالقوه و روابط غیرمستقیم بالقوه بیشترین امتیاز را به خود اختصاص داده‌اند. از این‌رو، پیشران «نیروی انسانی ماهر و آموزش‌دیده» دارای بیشترین میزان تاثیرگذاری مستقیم بالقوه بر دیگر متغیرهای پژوهش است. در جایگاه دوم پیشران «میزان مشارکت اجتماعی» و «پیشران وضعیت ناهنجاری‌ها و آسیب‌های اجتماعی» در مرتبۀ سوم اثرگذاری قرار دارد. از این‌رو، می‌توان گفت که در جهت مدیریت شهری بهتر و دیدگاه آینده‌پژوهی بر رویکرد فضای کسب‌وکار در منطقۀ 6 شهر تهران منطقی و عقلانی است که این سه شاخص به‌ عنوان مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر پویایی و کسب‌وکار این منطقه در نظر گرفته شود.نتیجه‌گیریبا اتخاذ رویکرد آینده‌پژوهی و با مد نظر قرار دادن پیشران‌های کلیدی به‌دست‌آمده در پژوهش حاضر، تصمیمات و برنامه‌ریزی‌های مدیریت شهری در راستای بهبود نواحی کسب‌وکار منطقۀ 6 شهر تهران جهت‌دار شده و در مسیر هدفمند قرار خواهد گرفت. در این راستا با گرفتن تصمیمات و انجام اقداماتی ازجمله تربیت و آموزش سرمایۀ انسانی متخصص، افزایش انگیزه، رقابت‌پذیری، مشارکت اجتماعی و کاستن ناهنجاری‌های اجتماعی در سطح منطقه می‌توان زمینه‌های پویایی و بهبود نواحی کسب‌وکار در محدودۀ مطالعاتی را فراهم آورد. این پژوهش می‌تواند آغازی برای پژوهشگران بعدی در زمینۀ بهبود نواحی کسب‌وکار باشد. ارزیابی وضعیت موجود پیشران‌های کلیدی استخراج‌شده در منطقۀ مطالعاتی و ارائۀ برنامۀ راهبردی به ‌منظور پیاده‌سازی رویکرد بهبود نواحی کسب‌وکار در منطقۀ 6 شهر تهران می‌تواند به ‌عنوان سرفصلی برای پژوهشگران در سال‌های آتی باشد.

evaluating the role of business improvement districts with an emphasis on the future studies approach; the case study of district 6 of tehran

introduction among the most important consequences of the evacuation of urban centers, we can mentioneconomic stagnation, population evacuation, unfavorable urban governance, a decreasein shopping demand, and lack of infrastructure investments. therefore, the revival and revitalizationof urban centers, as the beating heart of cities, play a significant role in improving the quality of life of residents. business improvement district (bid) is considered one of the most successful methods with an economic approach to urban centers. the purpose of this research is to measure and extract the drivers of business improvement district in district 6 of tehran witha future research approach. in using the method of business improvement district by revitalizingthe centers in a city, it is logical and necessary to have a forward-looking perspective for planning and policy-making. district 6 of tehran, due to its location in the center of the communication gravity of tehran and the prevalence of informal economic jobs, has caused special traffic characteristics in this area. considering the pattern of daily trips, the city of tehran, district 6, hasthe highest number of daily trips.materials and methodsthis study is based on the new method of future studies, in terms of its practical purpose andin terms of quantitative method and in terms of its nature, which was carried out by using a combination of quantitative and qualitative models. the statistical population of this research for the future study of the business improvement district in district 6 of tehran was 15 managers and experts specializing in the urban area. in the processing of information from the method of analysis of mutual effects to variables, based on the influence and the direct and indirect influenceof each element has been used in micmac software. using the delphi method, 31 primary drivers have been identified. findings the result of the research indicates that the key driver influencing the creation of a business en- vironment in district 6 of tehran has not been identified. also, two-faceted factors such as good urban governance, the performance of the municipality in providing services and facilities, the state of privateand public sector investment, quality of buildings and materials in the housing and construction sector have a very high capacity to become key elements in the system. variables like proper productivity of culturaland recreational capacities, the amount of travel in the region, the amount of customer attraction in the district, the development process of commercial constructions in the district, and the security of the entiredistrict have been extracted as target variables, which indicate that the system can be developed according to its plan and purpose. other variables have been extracted under the subgroup of regulatory, independent, and influential factors, which have an influential and passive position and cannot play a vital role in the dynamics of the business environment of the district. therefore, the creation of a business environment in district 6 of tehran is subject to special attention to the key drivers, which have the most points in the total of potential direct relationships and potential indirect relationships.