ارائه مدل دینامیکی برای تبیین الگوی مصرف در سبک زندگی شهری ایرانیان

مصرف، فرایندی پویاست که با سبک زندگی پیوندی عمیق دارد و می توان گفت مهمترین عامل در بین عوامل و مولفه های سبک زندگی افراد در دوره مدرن است. این مقاله با تمرکز بر الگوی مصرف خانوارهای شهری ایرانی و تقسیم بندی انواع مصارف آنها و با این دیدگاه که الگوی مصرف، فرایندی پویاست، با استفاده از رویکرد پویایی سیستم ها به آن پرداخته است و با بهره گیری از نرم افزار ونزیم و قابلیت های آن، با انجام مراحل مدلسازی پویا، از تعریف مساله و ساخت فرضیه پویا و تشریح جوانب مساله و نیز شناخت عوامل موثر و ایجاد نمودار زیرسیستم جهت تبیین جریان های موجود در این مدل به تهیه نمودار علی و معلولی آن پرداخته و با ترسیم نمودار حالت – جریان و مدلسازی، به تدوین سناریوهای نه گانه ای پرداخته است که در نهایت با تحلیل حساسیت به سناریو پردازی پرداخته است و به نتایجی در خصوص الگوی مصرف و سبک زندگی خانوار شهری در جامعه ایرانی پرداخته و در انتها پیشنهادات و راهکارهایی را ارائه کرده است. این مقاله و مدل حاصل از آن نشان می دهد که به جز مصرف زیستی که طبعا اولویت اول مصرف در خانوارهای شهری است، سایر مصارف در شرایط تقریبا مشابهی قرار دارند و شیب نرخ مصرف رسانه ای و پس از آن مصرف فرهنگی، نسبت به سایر هزینه ها بیشتر است و این یعنی با بهبود شرایط اقتصادی مصرف آنها افزایش بیشتری خواهد داشت.

representation of a dynamic model to explain the consumption pattern in iranians’ urban life style

consumption is a dynamic process that is inextricably linked to lifestyle and may be considered the most important aspect among the variables and components of modern citizens’ lifestyles. this article investigates and categorizes the consumption patterns of iranian urban families. our hypothesis is that consuming is a dynamic process, which we illustrated by utilizing the systems dynamics method through vensim software capabilities. we established the problem and presented our dynamic hypothesis inside it while using this program to execute dynamic modeling procedures. then, after investigating the many parts of the problem, and while recognizing the effective variables and developing a subsystem diagram, we give a causal loop diagram to explain the currents in this model. in the next step, we created nine scenarios by sketching a state-flow diagram and modeling. these scenarios were generated using the sensitivity analysis approach, from which we gathered data on the consumption patterns and lifestyles of urban families in iranian society, and finally, we presented ideas and suggestions. except for biological consumption, which is naturally the first priority of consumption among urban families, the results of this article and the derived model show that the situation of other consumptions is nearly the same, and the curves of media consumption and cultural consumption are higher than other costs. this means that when the economy improves, such consumption will rise even more.