دیگریِ ایرانی در رمان المایسترو سعد القرش برمبنای نظریۀ خود و دیگریِ میخائیل باختین

توجه به «دیگری» شالودۀ ارتباط میان فرهنگ‌های مختلف با موضوعات متنوع است؛ از این رو دیگریِ ایرانی، یکی از آن «دیگری»ها به شمار می‌رود. رمان المایسترو رمانی دیالوگ‌محور است که در آن فرهنگ‌های متفاوت به چشم می‌خورد. نظریۀ خود و دیگری میخائیل باختین، فضای مناسبی برای حضور پررنگ دیگری در شکل دادن به خود است. تصویرشناسی یکی از نظریه‌های بسیار گستردۀ حوزۀ ادبیات تطبیقی است که در آن  «دیگری» نقش ویژه‌ای دارد. همچنین میان تصویرشناسی نظریۀ خود و دیگری، میخائیل باختین ارتباط تنگاتنگی وجود دارد. سعد القرش، نویسندۀ برجستۀ مصری است که رمان المایسترو را با ترکیبی از فرهنگ‌های گوناگون نوشته است. دیگریِ ایرانی یکی از مصادیق فرهنگ‌های پرداخته شده در رمان المایسترو است که اهمیّت دیگری در برابر خود را مورد تایید قرار می‌دهد. در این پژوهش «خود» مفهوم سیالی دارد؛ به گونه‌ای که گاهی ایرانی و یک عرب به عنوان خود در برابر دیگری است؛ همان گونه که یک غربی به مثابۀ خود در برابر دیگری قرار می‌گیرد. این پژوهش بر آن است تا با روش توصیفی تحلیلی، دیگریِ ایرانی را در رمان المایسترو با تطبیق بر نظریۀ خود و دیگری میخائیل باختین نقد و بررسی کند. از مهم‎‌ترین یافته‌های این پژوهش آن است که میان تصویرشناسی و نظریۀ باختین، پیوندی ناگسستنی برقرار است؛ بنابراین رمان المایسترو بستر مناسبی برای مطالعات نقد فرهنگی و میان‌رشته‌ای، به ویژه فرهنگ ایرانی به شمار می‌آید که در آن ایدئولوژی‌های مخالف و موافق، بدون دخالت نویسنده آورده شده که از برجسته‌ترین مبانی نظریۀ باختین است. این پژوهش، خوانشی نو از ادبیات تطبیقی براساس نظریۀ خود و دیگری باختین در رمان المایسترو ارائه می‌د‌هد.

the iranian other in the novel el maestro by saad al-qorash based on bakhtin’s theory of the self and the other

the attitude towards the other forms the foundation of cross- cultural communication on diverse issues. the iranian other becomes one of those others in the novel el maestro, a dialogue-oriented novel in which different cultures come into contact with one another. mikhail bakhtin’s theory of the self and the other is a proper space for the colorful presence of the” other” in the process of shaping one’s identity and self. imageology is one of the most extensive areas in the field of comparative literature in which the other plays a special role, and there is also a close connection between the imageology and bakhtin’s theory of the self and the other. saad al-qorash is a prominent egyptian writer whose novel el maestro is a meeting place of different cultures. the iranian other is one of the examples of the cultural others discussed in the novel, affirming the importance of the other in contrast to the self. in this research, the self has a fluid meaning, in such a way that sometimes an iranian and an arab confront as the self, and sometimes, as the other of each other, similar to a westerner being placed against another person as the self. thus, the present research aims to analyze the iranian other in the novel el maestro by applying bakhtin’s theory of self and other via a descriptive-analytical approach. the findings of the research prove that there is an inseparable connection between imageology and bakhtin’s theory. el maestro is a proper space for critical, cultural and interdisciplinary studies, especially  a study on iranian culture in which opposing and supporting ideologies are present without the involvement of the author, a situation which is a prominent foundations of bakhtin’s theory. therefore, this research offers a new comparative reading of el maestro based on bakhtin’s theory of the self and the other.