جان راولینز و اقتباس ایدئولوژیک از شرق: مطالعه موردی فیلم هزارویک شب

مطالعات بینارشته‌ای از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا بسیاری از رشته‌ها را به هم وصل می‌کند. مطالعات بینارشته‌ای که بخشی از پژوهش‌های ادبیات تطبیقی است، پلی ارتباطی بین رشته‌های علوم انسانی و هنری ایجاد می‌کند که بازآفرینی در شکل فیلم در این حوزه می‌گنجد که بین سینما و ادبیات ارتباط و نزدیکی برقرار می کند. گسترۀ مقالۀ پیش رو، بررسیِ تفسیر خاصِ جان راولینز از کتاب هزار و یک شب در شکل بازآفرینی آن در فیلم هزار و یک ‌شب (1942) است. این فیلم که به پیروی از کتاب هزار و یک ‌شب، هزار و یک ‌شب نام دارد، از هزار و یک ‌شب فاصله گرفته و آن را تحریف کرده است. این تحریف و تغییر در ذات اقتباس است؛ چراکه راولینز نمی خواهد به طور کامل به داستان وفادار بماند و عملاً وفاداری را فدای تخیل خود می‌کند. از آنجاکه کارگردان فیلم، کارگردانی غربی است که به بازنمایی شرق می‌پردازد، این سوال مطرح است که آیا این تغییر، ایدئولوژیک است و باید فیلم در حوزۀ شرق شناسی بررسی شود؟ آیا وی شرق را تحریف کرده است؟ نتایج تحقیق نشان می دهد راولینز شخصیت شهرزاد را به کلی تغییر داده است و وی را زنی رقاصه معرفی می‌کند که برای اعراب می‌رقصد و آنان را مسحور رقص خویش می‌کند. ممکن است این طور استنباط شود که راولینز شرق را تحریف کرده و تصاویر کلیشه‌ای و منفی ارایه کرده است و اقتباس او تصاویری خودکامه، قانون‌گریز، احساسی، خرافی، شهوانی و قدرت‌طلب از شرقیان را به تصویر کشیده است.

john rawlins and ideological adaptation from the orient: case study arabian nights

one of the cases of research in the field of comparative literature is the study of cinematic adaptation. the scope of the present article is the study of john rawlins’ special interpretation of one thousand and one nights in the form of its recreation in the movie arabian nights (1942). this movie, which is named after the book, one thousand and one nights, has distanced itself from one thousand and one nights and has distorted it. this distortion or change inheres in the adaptation because rawlins does not want to be completely faithful to the story and practically sacrifices fidelity to his creativity. the main issue of the research is that since the director of the film is a westerner who represents the east, the question is whether this change is ideological and the film should be examined in the field of orientalism studies. has he distorted the east? the results of the research show that rawlins has completely metamorphosed shahrazad’s character and introduces her as a female dancer who dances for arabs and enchants them with her dance. rawlins maybe interpreted as to have distorted the east and through this distortion of the east rawlins maybe interpreted as to have presented stereotypical and negative images of the orient. rawlins’s adaptation maybe interpreted to portray the orientals as autocrats, law breakers, emotional, superstitious and authoritarian people.