تحلیل گادامری دیالوگ و کارکرد روایی آن در تطبیق رسالة الغفران ابوالعلاء معری و «طلب آمرزش» صادق هدایت

ادبیات تطبیقی را می‌توان محفلی برای دیالوگ میان الگوهای اندیشگانی ملل گوناگون دانست؛ پس بررسی شکل‌های متنوع آن در این حوزه بسیار حائز اهمیت است. از حیث روایی، دیالوگ یکی از ابزارهای کانونی‌سازی متن از درون است که نویسنده آن را برای عینیت بخشیدن به رویدادهای روایت، ‌نزدیکی بیشتر به خواننده، خالی کردن فضایی برای مشارکت خواننده و نیز به اشتراک گذاشتن باورهای درونی و بیرونی به کار می‌گیرد. پژوهش حاضر در پی آن است که با نوعی رویکرد ادبیات تطبیقی، از طریق بررسی دیالوگ‌های دو اثر رسالة الغفرانِ ابوالعلاء معری و «طلب آمرزش» صادق هدایت، به تطبیق شکلی دیالوگ‌های دو اثر براساس الگوی گادامری بپردازد و نیز کارکرد بهره گیری از این شکل روایی را توسط دو نویسنده مقایسه کند. از آنجاکه گادامر به اهمیت دیالوگ در ارتباطات اجتماعی توجه بسیار دارد، این پژوهش می‌تواند در جهت خوانش جامعه شناسانۀ دو اثر یادشده مفید باشد؛ پس تحلیل او از دیالوگ مبنای کار پژوهش حاضر است. نتیجه‌ای که این پژوهش در پایان به آن می‌رسد این است که به‌کارگیری دیالوگ در دو اثر، کارکردهای مشترکی دارد؛ ازجمله بازگشت به گذشته، شخصیت پردازی، گفتن به جای نشان دادن، بیان اعتراف‌ها و اصلاح تفکر اشتباه دربارۀ مردگان. همچنین «گشودگی» به عنوان شرط اساسی دیالوگ گادامری در دیالوگ‌های هر دو اثر دیده می‌شود.

a gadamerian analysis of dialogue and its narrative function in a comparative study of abul alaa ma’ari’s risalat al ghufran and sadegh hedayat’s asking for forgiveness

comparative literature can be considered as a medium for dialogue among different ways of thinking of different nations. narratively, the dialogue is a textual means of focalization used by an author to concretize the events of the narrative, to get closer to the reader, to free up space for the reader’s participation and to share private and public beliefs. the current research aims to use a comparative approach to examine the dialogues of risalat al ghufran by abul alaa ma’ari and asking for forgiveness by sadegh hedayat. to this aim, the paper, first, draws on the gadamerian model to compare structures of dialogues, and secondly, it compares the function of this narrative structure employed by the two authors. since gadamer pays great attention to the role of dialogue in social communications, another benefit of employing this model would be for sociological readings of the two aforementioned narratives. the results of the current research indicate that the use of dialogue in these two works show common functions, including, a return to the past, characterization, telling instead of showing, expression of confessions, and the correction of misconceptions about the dead. finally, openness as the foundational principle of the gadamerian dialogues is seen in the dialogues of both works.