بازتاب مفاهیم اصلی توسعه در رسانه‌های جانشین روایت نیم قرن مدرنیزاسیون در رمان‌های شاخص فارسی (1340 تا 1380)

بررسی روایت مدرنیزاسیون در رمان های شاخص فارسی، پژوهشی در حوزۀ مطالعات میان رشته ای علوم ارتباطات و ادبیات داستانی است. در این پژوهش، رمانِ شاخص به مثابۀ رسانۀ جایگزینی در نظر گرفته شده است که می‌تواند با بیان روایت های خاصی، بازگوکنندۀ شرایط روز جامعه در هر دورانی باشد. آنچه در این مطالعه مورد بررسی قرار می گیرد، بازتاب گفتمان مدرنیزاسیون در رمان های شاخص 5 دهه (13801340) است. این پژوهش در پی اثبات و تبیین کارکردهای رسانه ای رمان در بیان مفاهیم مدرنیزاسیون است. به منظور پردازش این موضوع، رمان های شاخص 5 دهه، براساس نمونه‌گیری «مورد مشهور» و نظرسنجی از صاحب‌نظران، منتقدان، نویسندگان و هم‌چنین روزنامه‌نگاران حوزۀ ادبی انتخاب شد. تحلیل روایت نیز روش این پژوهش است که براساس دیدگاه روایت‌شدۀ‌ رویکرد روایت‌شناسی جرالد پرینس که از نظریه‌پردازان ساختارگراست، انجام شده است. برمبنای نتایج به دست آمده از این تحقیق، مدرنیزاسیون که براساس نظریه های توسعه، در گسترۀ وسیعی از بافت های سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی و حتی روان شناختی قابل بررسی ا ست، در رویدادهای روایت شدۀ رمان های منتخب قابل مشاهده است؛ روایت های این رمان ها با شرایط روز هر دوره هم خوان است. همچنین توسعۀ‌ سیاسی، نقد سیاسی و نقد دولتمردان، عقلانیت سیاسی اجتماعی، مذهب، مهاجرت، شکاف طبقاتی و زنان مفاهیمی هستند که در تمام این رمان‌ها وجود دارد.

reflection of the main concepts of development in the alternative media, the narrative of a half a century of modernization in preeminent persian novels (1960 2001)

the study of the narrative of modernization in preeminent persian novels is an interdisciplinary research linking communication sciences and fiction. in this research, a preeminent novel has been considered as an alternative medium which can display the current conditions of society in any period by recounting certain narratives. what is investigated in this study is the reflection of the modernization discourse as observed in the preeminent novels of the five decades (1960 2001). more specifically, this research seeks to demonstrate the functions of the novel as a medium in reflecting the concepts of modernization. to do so, the greatest novels of the five decades were selected through reputational case sampling and a survey conducted among experts, critics, writers, and literary journalists. as its methodology, the research draws on narrative analysis, and specifically, on gerald prince’s structuralist narratology. based on the results of the study, modernization, which according to development theories, can be studied in a wide range of political, cultural, social, economic, and even psychological contexts, is observable in the narrated events of the selected novels. the narratives of these novels are in line with the current conditions of each period. moreover, concepts such as, political development, political criticism and critique of politicians, socio political rationality, religion, immigration, class divide, and women are present in all these novels.