بررسی کارکرد نمایش فیلم در آموزش نوین متون ادبی؛ مطالعه موردی: آموزش شاهنامه

تلفیق روش سنتی تدریس با شیوه های نوین مبتنی بر کاربرد فناوری دیداری و شنیداری،  افزون بر روان‌سازی فرآیند یادگیری و تعمیق آن، می تواند اهداف حیطه عاطفی را نیز برآورده سازد. پژوهش بینارشته ای حاضر براساس «تلفیق» و«تعامل» حوزه های تعلیم و تربیت، روان شناسی، سینما و ادبیات نوشته شده است که از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی- پیمایشی است. جامعۀ آماری پژوهش شامل کلیۀ دانش آموزان پایۀ یازدهم دوره متوسطه دوم شهر تربت جام است که از این بین تعداد 60 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری شامل نمایش  فیلم عروسکی «افسانه ماردوش» در تدریس درس «کاوه دادخواه» از کتاب فارسی پایه یازدهم و پرسشنامۀ محقق ساخته‌ است. پرسشنامه در سه حیطه تنظیم شده است: طبقه a  که یادگیری حیطه های شناختی و مهارتی در تدریس را می سنجند، طبقه b پرسش هایی که حیطه عاطفی و انگیزشی و الگوگیری را ارزیابی می کنند و طبقه c پرسش هایی که امکانات و توانایی های سمعی و بصری فیلم را در یادگیری مورد ارزشیابی قرار می‌دهند. نتایج به دست آمده نشان می دهد که در حیطه های شناختی و عاطفی، نمایش فیلم در تکمیل و ثبات یادگیری، آشنایی دانش‌آموزان با شاهنامه، رغبت آنان نسبت به کسب هویت ایرانی، الگوپذیری از شخصیت های شاهنامه و حس وطن دوستی تاثیر بالایی دارد. بیشترین تاثیردر علاقۀ دانش آموزان به استفاده از نام ها و واژه های اصیل ایرانی است و کمترین اقبال مربوط به جلوه های سمعی و بصری فیلم است.

the role of film screening in new methods of teaching literary texts: teaching the shahnameh

educators’ combining the traditional teaching approach with the new audio-visual teaching methods, apart from smoothing out the learning process, can meet the hitherto less-considered objectives regarding its emotional aspects. the present interdisciplinary research draws on disciplines of education, psychology, cinema and literature. it is an applied research in its objectives and descriptive-survey in methodology. the statistical population includes all the 11-grade students in secondary schools in torbat-e jám from among whom 60 students were selected based on cluster sampling. the data were collected through screening the puppet play “the legend of the snake-shouldered” (“afsanehe-mardoosh”) to teach the story “kaveh, the justice seeker” (“kaveh-e dadkhah”) in the literature textbook of the 11th grade and a researcher developed scale. the questionnaire was organized into three categories: category a includes questions that assess learning in cognitive and skill areas in teaching; category b questions are about the emotional, motivational, and modeling areas and category c consists of questions that assess the audio-visual possibilities of the film in enhancing learning. the data were analyzed through one sample t-test. the results show that in cognitive and emotional areas, the screening of the film has a high impact on students’ completion and stability of learning, their interest in familiarity with the shahnameh, their desire to build iranian identity, modeling the characters in the shahnameh and patriotism. the screening has had its highest impact on the students’ interest in using original persian names and words and the lowest impact on their interest in audio-visual effects.