تحلیل ساختار هم رخدادی واژگان مقالات منتشرشده در زمینۀ نظامی‌گنجوی

حکیم جمال‌الدّین ابومحمّد الیاس بن یوسف بن زکی بن موید نظامی ‌گنجوی از شاعران بزرگ فارسی است که آثار ارزشمندش، به ویژه خمسه، بر شاعران پس از وی تاثیر گذاشته است. اهمّیت وی در میان شاعران فارسی زبان، سبب توجّه نویسندگان و منتقدان به آثار وی و نگارش مقاله ها و کتاب های بسیار زیادی در این زمینه شده است. به‌منظور شناسایی زمینه‌های تحقیقی بیشتر آثار نظامی، تحلیل مقاله‌های نوشته‌شده در این زمینه لازم است. امروزه یکی از انواع مطالعات میان‌رشته‌ای، استفاده از روش‌های علم اطّلاعات، ازقبیل انواع تحلیل‌‌های هم‌استنادی، هم‌واژگانی و هم‌نویسندگانی در ترسیم نقشه علمی هر حوزه است. پژوهش حاضر، مقالات چاپ شده با موضوع نظامی‌گنجوی در نشریات و پایگاه های اطّلاعاتی را با استفاده از روش هم واژگانی تحلیل می کند. این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی است و با رویکرد علم‌سنجی انجام ‌شده ‌است. جامعۀ مورد مطالعه آن، مقالات فارسی حوزه نظامی ‌گنجوی، نمایه شده در پایگاه‌های اطلاعاتی معتبر در بازه زمانی 1378 تا سال 1399 است. برای ترسیم و تحلیل شبکۀ هم‌رخدادی واژگان، از نرم‌افزار «راور ماتریس»، «اس. پی. اس. اس» و «یو. سی. آی. نت» استفاده‌ شده و طبقه‌بندی موضوعات با استفاده از روش خوشه‌بندی موضوعی صورت ‌گرفته ‌است. نتایج نشان می‌دهند که خسرو و شیرین، لیلی‌ و‌ مجنون، هفت‌پیکر، مخزن‌الاسرار، اسکندرنامه و خمسۀ نظامی، موضوعات اصلی منتسب به واژه‌های کلیدی و خسرو و شیرین پرکاربردترین واژۀ کلیدی به‌کاررفته در مقالات است.

analyzing the structure co- word approach of published articles in the fild of nizami ganjavi

hakim jamal ad-dīn abū muḥammad ilyās ibn-yūsuf ibn-zakk ibn muayyad nizami ganjavi is one of the great persian poets whose valuable works, especially khamse have influenced the poets who came after him. due to his importance, nizami has attracted the attention of writers and critics, and many books and articles have been devoted to him. in order to identify areas for further research relevant to nizami ganjavi’s works, it is necessary to obtain knowledge on the existing body of the research carried out on his works. nowadays, one type of interdisciplinary research is the use of information science methods such as co-citation, co-word and co-author analyses in drawing the scientific map of a given field. the differences and similarities in each of these bibliometric research methods can lead to new and different information about the discipline under study. the present study intends to analyze all articles published on the subject nezami using social media analysis techniques. this research is of descriptive-analytical type and has deployed co-word analysis approach. the corpus of the study is persian articles on nezami ganjavi, indexed on authentic databases in the period between the years 1378 to 1399. to draw and analyze the co-occurrence network of words, &ravar matrix&, &spss& and ucinet and net draw softwares are used, and the subjects are classified using the thematic clustering method. the results show that khosrow and shirin, leily and majnoon, hafte peykar, makhzan al-asrar, iskandarnameh and khamseh are the main subjects used in the keywords search, and khosrow and shirin is the most widely used keyword in papers.