خوانش بیش‌متنی لوگوهای مناسبتی گوگل(دودل) با موضوع بزرگداشت هنرمندان نقاش بر مبنای گونه‌شناسی ژرار ژنت

شبکۀ جهان‌گستر وب در بستر اینترنت، عرصۀ جدیدی برای گوگل، به عنوان یکی از پرکاربردترین نام‌های تجاری در دو دهۀ اخیر به وجود آورده است که بیش از 4000  نمونه لوگوی مناسبتی با عنوان دودل، از سال 1998 تا سال 2022 طراحی کرده است. برای رمزگشایی آن‌ها‌ که مصداق کاملی از نمونه‌های ارجاع‌دهی است، باید به روابط گستردۀ تاثیر‌پذیری از متن‌های پیشین توجه شود که از این رو مقالۀ حاضر با شیوۀ توصیفی تحلیلی به خوانش بیش‌متنی ژنت (اندیشمند فرانسوی) می‌پردازد. بیش‌متنیت رابطۀ برگرفتگی متن دوم از متن اول است؛ به گونه‌ای که اگر متن اول نبود، متن دوم شکل نمی‌گرفت. گردآوری اطلاعات از طریق منابع اسنادی و مشاهده‌ای انجام گرفته و روش نمونه‌گیری به طور هدفمند 11 مورد از دودل‌گوگل‌های طراحی شدۀ دو دهۀ گذشته با محوریت بزرگداشت نقاشان است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد گوگل از راهبردهای گوناگونی استفاده کرده است و طراحی دودل‌ها بر پایۀ چهار اصل از شش‌گونۀ بیش‌متنیت (همان گونگی و تراگونگی) شکل گرفته‌اند: در مواردی بر اساس گونۀ پاستیش (تنها یک اثر شاخص هنرمند تقلید شده است) و در بسیاری از نمونه‌ها بر مبنای پارودی (اصولاً کلاژی ترکیبی از چند اثر هنرمند) دودل‌ها ایجاد شده‌اند. همچنین به طور همزمان بسیاری از آن‌ها در گونۀ فورژی و جایگشت نیز قرار می‌گیرند.

celebrating painters, a transtextual reading of google logos (doodle) based on gerard genette’s typology

the world wide web has created a new arena for google as one of the most widely used brand names in the last two decades, which has designed more than 4,000 examples of doodle logo appropriate for its advertising strategies from 1998 to 2022. among the doodles, the celebration of artists in various fields, especially painting, has a special place. the present paper, studies google’s occasional logos as perfect examples of referencing based on gerard genette’s transtextuality. this french cultural critic and thinker developed a coherent theory for explaining intertextual relations by presenting the idioms of transtextuality. the paper draws on a descriptive analytical method to examine the extent to which genette’s typology is applicable to the design of google logos (doodles) celebrating artists. to do so, the paper discusses the influence of hypertext on the hypotext of works of artists from different countries. the &hypotext& is the original text and the source of inspiration, and the &hypertext& is the second text derived from an earlier one. hundreds of doodles have been designed to honor painters so far, and from among which, 11 paintings were selected as the corpus of the study by purposeful sampling. the results of the study indicate that different types of doodle googles in honor of painters revolve around four types of hypertext (except for charge and travestissement), and most of them might be categorized in several types at the same time. a number of logos have been created based on pastiche (imitation of an artist’s masterpiece), but most of the doodles are in the category of parody (comprised of a combination of elements from different works by the same artist). many of them are categorized as forgery and transposition.