الگوی بهینۀ پذیرش و موفقیّت طرح های توسعۀ روستایی؛ مطالعه طرح توسعۀ مشارکتی فناوری در شهرستان‌ های سواد کوه شمالی و قائم شهر

برای درک درست از چگونگی انتشار نوآوری ها در جامعه، لازم است درک درستی از فرآیند پذیرش آن ها وجود داشته باشد؛ چراکه افراد در این فرآیند از یکدیگر یاد می گیرند و برهم تاثیر می گذارند. هم چنین توسعۀ مشارکتی فناوری به کشاورزان اجازه می دهد یاد بگیرند و آن چه را که موردنیاز است انتخاب کنند. براین اساس، پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی بهینۀ پذیرش طرح های توسعۀ روستایی، تصمیم دارد نقش مولفه های موثر با فرض این که عناصر اصلی نظام پذیرش هستند را مطالعه کند. این پژوهش از لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف کاربردی است. جامعه آماری در این مطالعه بهره‌برداران، مروجان و مدیران 10 روستای شهرستان‌های سوادکوه و قائم شهر می‌باشد که 283 نفر به صورت طبقه‌بندی با انتساب بهبنه انتخاب شدند. اطلاعات به دو شیوۀ میدانی و کتابخانه ای جمع آوری و پس از تعیین روایی و پایایی، با استفاده از تحلیل‌ها توصیفی و تحلیل عاملی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. نتایج حاکی از آن است که الگوی بهینۀ پذیرش شامل عناصری همچون خصوصیات فناوری/ طرح، خصوصیات جامعۀ محلی، خصوصیات پذیرندگان، خصوصیات مروج، عملکرد مدیران ملی و محلی و هم چنین اثرات طرح جهت گسترش پذیرش، می شود. از بین آن ها در بخش میانگین ها، خصوصیات پذیرنده، مروج و اثرات طرح دارای بیش ترین تاثیر بودند و در تحلیل عاملی نیز «اثرات طرح» بیش ترین نقش را درمیان عوامل موثر بر پذیرش نوآوری‌ها داشت؛ درواقع پس از پذیرش توسط گروه های اول و مشخص شدن آثار آن، سایرین نیز ترغیب به پذیرش می شوند؛ درنتیجه نوآوری و فناوری میان روستاییان گسترش می یابد.

optimal model of acceptance and success of rural development plans (case study: ptd plan, savadkooh north and qaemshahr)

introductionto ensure the production and transfer of technology proportionate to the needs, conditions and situations of farmers need the favorable process and approach. for this purpose, participatory technology development approachs as one of the most important participatory patterns production and technology transfer it is presentation that it had a multi string orientation and takes into account farmers as experimenters and main actors (asghari-alashti, 2012). of course to correct understanding from how to diffusion innovations to have in society, its necessary correct understanding from the process of accepting them; why so people in the process they learn from each other and affect each other (assenova, 2018)؛ indeed innovations can be accepted when that to have roots in the social, economic and cultural environment of the village (emadi abbasi, 2004)؛ on this basis should promotional services for all acceptor groups be correspondent and symmetrical, then be presentation to them (zamanipour, 2000). methodologypresent study in terms of nature descriptive-analytical and it is practical in terms of purpose. to do research information was collected in two methods: field and library. they were prepared as documents information on theoretical foundations and research pasts. data and field information as well through a researcher-made questionnaire with likert spectrum and was collected based on the research problem. level of research analysis of two villages accepting the participatory technology development plan and analysis unit project acceptors and propagandists and also national and local institutions involved in the two villages in sightly that numbers passing104 people; so, the study was conducted in counting full. since the purpose of this research study is the optimal model for acceptance and success of rural development plans (innovation), the studied variables include: 1. innovation characteristics, 2. acceptor characteristics, 3. community conditions, 4. promoter characteristics, 5. performance of managers and institutions, and 6. effects and obstacles of the plan. here, the success rate and acceptance of innovation depends on these factors. the research data were analyzed in spss software. for data fitting test and determine their reliability and validity and measuring tools from cronbach’s alpha statistical method (with a study of 20 samples) was used that the amount was 0.940 and the validity of the questionnaire was confirmed by several geography professors and pundits in the field of rural planning. findingspresent study with the goal evaluation the factors affecting the acceptance and success of these plans in search for designing an optimal model for acceptance and success of rural development plans. for this purpose, factors have been considered that include: 1. innovation characteristics, 2. acceptor characteristics, 3. community conditions, 4. promoter characteristics, 5. performance of managers and institutions, and 6. effects and obstacles of the plan.