تاب‌آوری معیشت کشاورزی در برابر خشکسالی‌ های مکرر؛ تحلیلی از روستاهای شهرستان درمیان

خشکسالی از مخاطرات طبیعی است که پیامدهای مستقیم و غیرمستقیم بر کره زمین و به‌ویژه معیشت بهره‌برداران کشاورزی دارد. این پژوهش با هدف بررسی تاب‌آوری معیشت کشاورزی در برابر خشکسالی‌های مکرر در روستاهای شهرستان درمیان انجام گرفت. تحقیق حاضر از نوع هدف کاربردی و روش انجام آن توصیفی به شیوه پیمایشی است. تعداد 15 آبادی در شهرستان درمیان به عنوان روستاهای نمونه بوده که در مجموع با کمک 100 نفر نخبه و مطلع کلیدی از اهالی (دهیاران و اعضای شوراهای اسلامی) پرسشنامه محقق‌ساخته پاسخ داده شد. تجزیه و تحلیل داده‌های پرسشنامه‌ها با شاخص‌های آمار توصیفی و استنباطی (آزمون تی و آزمون دوجمله‌ای) به کمک نرم افزار spss صورت گرفت. همچنین برای سطح‌بندی سکونتگاه‌های روستایی مورد مطالعه از حیث وضعیت تاب آوری معیشتی کشاورزان در مواجهه با خشکسالی از روش oreste استفاده شد. بر اساس نتایج تحقیق تمامی ظرفیت‌های جذب، انطباقی و تحول‌آفرین به طور معناداری تبیین کننده وضعیت تاب‌آوری معیشت کشاورزی در روستاهای شهرستان درمیان بوده است. طبق سطح بندی سکونتگاه‌های مورد مطالعه نیز می‌توان گفت روستای بورنگ در بالاترین سطح تاب آوری معیشتی در مقایسه با دیگر روستاهای تحقیق است؛ همچنین، شکاف عمیق تاب‌آوری معیشتی کشاورزان در بین روستاها موید ضرورت تلاش مضاعف برای بهبود این شاخص در برنامه‌ریزی آینده نگر است.

resilience of agricultural livelihoods against frequent droughts; study of villages in darmian county

frequent droughts are a major challenge for smallholder farmers, affecting the resilience of these households. drought has always had a great and sometimes catastrophic impact on the activities of people and human life around the world. this phenomenon is not always considered to be a difficult disaster; it has a great impact on human life. drought encompasses a complex and intertwined set of negative impacts on the quality of life of rural communities. while impacting various aspects of the economic and social activities of farmers and related industries, it also impacts other people in the village whose job is not agriculture, and it also influences their lives. increasing inflation in society, reducing employment opportunities, reducing the ability to pay back agricultural loans, increasing the price of raw materials for people, drying up the water resources, competing for water, the costs of migration, and social and family breakdown are other notable consequences of drought, so in developing countries, it has a great impact on the different aspects of the livelihoods of rural households because, in these countries, agriculture is the economic activity of many rural areas, and most rural households directly benefit from the agricultural sector; if there are no risk reduction systems, their lives will be greatly reduced.frequent and irregular droughts in south khorasan province and especially darmian city, which has been in existence since 1998, have had a serious impact on agricultural production and livelihoods of farmers. the development of resilience and agricultural livelihoods against droughts and water resource depletion is necessary due to the increasing number of droughts and the depletion of water resources. droughts, in addition to reducing agricultural production, have led to a decline in farmers’ incomes, the destruction of some of the city’s economic foundations, and an increase in unemployment in the region.livelihood resilience (with a focus on agriculture) refers to the ability of agricultural systems to cope with environmental changes and the impacts of the most severe climatic conditions, which is a crucial strategy for confronting and transitioning from the aforementioned circumstances. the present study was conducted to better understand the livelihood resilience of farmer households against shocks caused by drought in darmian county. therefore, the aim of this study is to evaluate the determinant indicators of the level of livelihood resilience of small scale farmers in the face of recurrent droughts.