خوشه‌بندی روستاهای دارای پتانسیل گردشگری در شهرستان طبس

خوشه‌های گردشگری به مجموعه‌ای از واحدهای کسب و کار گردشگری اطلاق می‌شود که در یک منطقه جغرافیایی متمرکز شده و دارای روابط همکاری تخصصی هستند. بسیاری از کشورها با به‌کارگیری راهبرد خوشه‌بندی سعی در غلبه بر مسائل و مشکلات موجود کسب و کارهای گردشگری دارند. شهرستان طبس از قدیمی‌ترین و خاص‌ترین سکونتگاه های ایران است که به‌دلیل جاذبه‌های تاریخی و طبیعی کم نظیری که دارد، از گزینه‌های محبوب برای گردشگری به‌شمار می‌رود. هدف از انجام پژوهش، خوشه‌بندی روستاهای دارای پتانسیل گردشگری در شهرستان طبس می‌باشد. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی و رویکرد غالب آن پیمایشی است. برای گردآوری داده‌ها از روش‌های کتابخانه‌ای و میدانی استفاده شده‌است. جامعه آماری شامل 36 روستای دارای پتانسیل گردشگری شهرستان طبس در استان خراسان‌جنوبی است. جهت خوشه‌بندی روستاها نظرات 30 نفر از متخصصان (کارکنان میراث‌فرهنگی، بخشداری و فرمانداری) مورد بررسی قرار گرفت. همچنین برای رتبه‌بندی روستاهای مورد مطالعه از مدل آراس و برای نمایش نتایج و خوشه‌بندی روستاها از نرم‌افزار gis استفاده گردید. نتایج نشان‌می‌دهد روستاهای هودر، جوخواه، ازمیغان، کریت، دست گران، نای‌بند، اسفندیار، زنوغان، رباط خان، حلوان، دهنو و عرب‌آباد دارای پتانسیل قوی برای جذب گردشگری و ایجاد خوشه‌های گردشگری است و روستاهای خروعلیا، مرغوب، پیکوه، ملوند، حسن‌آباد، کردآباد، نصرت‌آباد، پیرحاجات، چیروک، سرند، ماودر نیز از پتانسیل کمتری برای جذب گردشگر برخوردار است. به‌عبارتی، تفاوت فضایی در سطوح توان جذب گردشگری بین روستاهای شهرستان طبس مشهود است که نیازمند برنامه‌ریزی یکپارچه توسعه با رویکرد آمایش فضایی است.

clustering of villages with tourism potential in tabas county

tourism clusters refer to a collection of tourism business units concentrated in a geographical area and have specialized cooperative relationships many countries use clustering strategy to overcome existing problems and tourism businesses. the aim of this study was to cluster villages with tourism potential in tabas city. the research method is descriptive-analytical research and its dominant approach is survey. library and field methods have been used to collect data. the statistical population of the study consisted of 36 villages with tourism potential of tabas city in south khorasan. in order to cluster the villages, the opinions of 30 experts (cultural heritage, bakhsh and governor’s staff, etc.) were investigated. also, arras model was used to rank the villages and gis software was used to show the results and clustering of villages. the results show that the villages of hodar, jowkhah, izmighan, crete, dastgaran, nayband, esfandiar, zenoghan, robat khan, halvan, dehno and arababad have strong potential to attract tourism. and the high-quality villages, khoroulia, pikweh, malvand, hassan abad, kordabad, nosratabad, pirhajat, chirok, sarand, mawader have less potential to attract tourists.