تحلیل تاب آوری مناطق روستایی دربرابر مخاطرات طبیعی (مطالعه موردی: شهرستان گلپایگان)

مناطق روستایی امروزه با مشکلات و معضلات فراوانی روبرو است که یکی از این مشکلات مخاطرات طبیعی است که در روستاها به طور ناگهانی رخ می‌دهد. چگونگی برخورد با این مخاطرات موجب شده تا امروزه بحث تاب‌آوری دربرابر مخاطرات در جوامع مورد توجه بسیاری قرار گیرد. بنابراین هدف این پژوهش بررسی میزان تاب آوری مناطق روستایی دربرابر مخاطرات طبیعی در شهرستان گلپایگان است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی توسعه‌ای و به لحاظ روش انجام کار، توصیفی تحلیلی است. در فرآیند پژوهش، ابتدا مبانی نظری تاب آوری و سوابق مطالعاتی آن موردمطالعه قرار گرفت. جامعه آماری پژوهش را سرپرستان خانوار روستایی شهرستان گلپایگان تشکیل می‌دهند که براساس سرشماری سال 1395 برابر با 15235 نفر برابر با 5451 خانوار بوده است. برای انتخاب حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شده است که به وسیله آن تعداد 379 نفر به عنوان حجم نمونه به صورت تصادفی انتخاب شد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌های پژوهش از آزمون تی تک نمونه‌ای و تحلیل رگرسیون خطی استفاده شده است. نتایج آزمون تی تک نمونه‌ای نشان داد که تاب‌آوری اجتماعی با میانگین 2.831 در وضعیت نامطلوب، تاب‌آوری اقتصادی با میانگین 2.779 در وضعیت نامطلوب، تاب آوری کالبدی محیطی با میانگین 3.109 در وضعیت مطلوب و تاب‌آوری نهادی با میانگین 3.101 در وضعیت مطلوب قرار دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون خطی نشان داد که مخاطرات طبیعی بیشترین تاثیر را با مقدار ضریب بتای 0.476 بر شاخص اقتصادی داشته است و کم‌ترین تاثیر را با مقدار بتای 0.187 بر شاخص نهادی داشته است. همچنین مخاطرات طبیعی بر شاخص اجتماعی با ضریب بتای0.347 و شاخص کالبدی محیطی با ضریب بتای 0.299 نیز تاثیر گذار بوده است.

investigating the resilience of rural areas in the face of natural hazards: a case study of golpayegan city

rural areas today face many problems and dilemmas, one of which is the natural hazards that occur suddenly in rural areas. how to deal with these risks has caused the issue of resilience to face risks in many societies today. therefore, the purpose of this study is to investigate the resilience of rural areas against natural hazards in golpayegan city. the present research is applied developmental in terms of purpose and descriptive analytical in terms of method of work. in the research process, first the theoretical foundations of resilience and its study records were studied. the statistical population of the study consists of rural household heads in golpayegan city, which according to the 2016 census was equal to 15235 people equal to 5451 households. cochran’s formula was used to select the sample size by which 379 people were randomly selected as the sample size. one sample t test and linear regression analysis were used to analyze the research data. the results of one sample t test showed that social resilience with an average of 2.831 in unfavorable condition, economic resilience with an average of 2.779 in unfavorable condition, physical environmental resilience with an average of 3.109 in favorable condition and institutional resilience with an average of 3.101 is in good condition. also, the results of linear regression analysis showed that natural hazards had the greatest effect on the economic index with a beta coefficient of 0.476 and the least effect with a beta value of 0.187 on the institutional index. natural hazards also affected the social index with a beta coefficient of 0.347 and the physical environmental index with a beta coefficient of 0.299.