تبیین اثربخشی سرمایه اجتماعی بر گسست تله فقر فضایی (مورد مطالعه: سکونتگاه های روستایی شهرستان بابل)

فصل مشترک بیشتر مطالعات پژوهشگران در مورد سکونتگاه های روستایی واقع در نواحی کوهستانی – جنگلی کشورهای جهان سوم بیانگر این است که در این نواحی علاوه بر شدت بالای فقر، مدت طولانی فقر حائز اهمیت است و این فرآیند موجب شکل گیری تله فقر شده است. پژوهش حاضر در پی آن است که دریابد سرمایه اجتماعی چه تاثیری بر گسست تله فقر فضایی در این نواحی دارد؟ جامعه آماری این پژوهش، اعضاء انجمن های اعتبار و پس انداز در نواحی روستایی جنگلی – کوهستانی شهرستان بابل بوده که مطابق با فرمول کوکران، 215 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده است. پس از گردآوری داده ها از طریق پرسشنامۀ محقق ساخته، تجزیه و تحلیل آن با استفاده از آزمون های آماری در نرم افزار spss 22 و همچنین به کمک مدل یابی معادلات ساختاری در رویکرد حداقل مربعات جزئی به کمک نرم افزار smart – pls انجام شده است. یافته های پژوهش نشان داد که انجمن ها به مثابۀ سرمایه اجتماعی بر سرمایه های معیشتی به مثابه نماگرهای تله فقر فضایی با شدت همبستگی متفاوت رابطه مثبت و معنادار دارد. همچنین، سرمایه اجتماعی توان تبیین 62 درصد از واریانس سرمایه مالی، 68 درصد از واریانس سرمایه انسانی، 65 درصد از واریانس سرمایه اقتصادی، 66 درصد از واریانس سرمایه فیزیکی، 49 درصد از واریانس سرمایه طبیعی، 52 درصد از واریانس سرمایه نهادی و 56 درصد از واریانس سرمایه فرهنگی را داراست. از این رو تاثیر مقوله های آگاهی، اعتماد، حمایت، انسجام و مشارکت تحت عنوان یک سازه کلی به نام سرمایه اجتماعی بر گسست فقر فضایی مورد تایید قرار می گیرد. بنابراین با تقویت هر یک از این مولفه ها می توان با ارتقاء سطح سرمایه های معیشتی و گسست تله فقر فضایی در نواحی روستایی دست یافت.

the effectiveness of social capital in breaking spatial poverty trap: the case of rural settlements of babol

the view of most researchers on rural settlements in mountainous-forest areas of the third world countries indicates that in these areas, besides extreme poverty, long duration of poverty is very significant and has resulted in poverty trap. the purpose of the research is to analyze the effect of social capital on breaking spatial poverty trap in these areas. the population of the research included members of credit and savings associations in rural forest-mountainous areas of babol. based on cochran formula, 215 people were selected as the sample. the data were collected by a researcher-made questionnaire and then analyzed by sppp, version 22, and smartpls. (statistical tests were administered and structural equation modelling was developed based on partial least squares approach.) the results indicated that associations, as a kind of social capital, have a positive and significant relationship with livelihood capital, as an indicator of spatial poverty trap, although with varying degrees of correlation. furthermore, social capital can account for 62 percent of financial capital variance, 68 percent of human capital variance, 65 percent of economic capital variance, 66 percent of physical capital variance, 49 percent of natural capital variance, 52 percent of institutional capital variance, and 56 percent of cultural capital variance. therefore, the effect of awareness, trust, support, coherence, and cooperation (all considered as a single construct called “social capital”) on breaking spatial poverty trap is highlighted. it is concluded that these factors can be supported to promote the level of livelihood capital and break spatial poverty trap.