شاخص‌های موثر بر ادراک کیفیت بازیابی در فضاهای شهری مورد علاقه شهروندان مشهدی (با تاکید بر کاهش فشار روانی در افراد)

سبک نوین زندگی شهری، فضاهای عمومی را به عرصه ای برای حضور مستمر شهروندان مبدل ساخته، به گونه ای که این فضاها می توانند در ارتباطی دو سویه بر ارتقا و یا تضعیف وضعیت سلامت روانی شهروندان تاثیر بسزایی بر جای بگذارند. بر اساس رویکرد محیط های بازیابنده، برخی از شاخص های محیطی می توانند به بازیابی منابع روانشناختی-کارکردی در افراد کمک شایان توجهی نمایند. نتایج پژوهش ها گویای این نکته است که خصلت های فردی-فرهنگی افراد نیز در چگونگی ادراک و ارزیابی شهروندان از کیفیت بازیابی و میزان علاقه مندی آنها به فضا ها موثر هستند. هدف از این پژوهش شناسایی شاخص های موجد کیفیت بازیابی در فضا های شهری از دیدگاه شهروندان است که می توانند در کاهش فشار روانی و میزان علاقه مندی به فضاهای شهری بیشترین تاثیر گذاری را داشته باشند. این پژوهش بدنبال فراهم آوردن شناختی از عوامل بومی تاثیر گذار بر کیفیت بازیابی در شهر مشهد (به عنوان دومین کلانشهر ایران) است، تا از این طریق بستری کاربردی برای طراحان، برنامه ریزان و نهاد های اجرایی فراهم کند. این مطالعه با تکیه بر راهبرد پیمایشی، پس از انجام مطالعات پایه از طریق شیوه عکس برداری تخصصی و پرسشنامه محقق ساخت به گردآوری دیدگاه های شهروندان پرداخته و داده ها با استفاده از نرم افزار  25spss و آزمون های آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام تحلیل شده اند. نتایج نشان می دهد که با افزایش میزان علاقه مندی شهروندان به فضای شهری کیفیت بازیابی نیز به گونه قوی تری آشکار می گردد. در این میان شاخص های جذابیت، فراغت و خوانایی نیز در ارتباطی معنادار میان میزان علاقه مندی شهروندان به فضاهای شهری با کیفیت بازیابی بیش ازسایر شاخص ها در کاهش فشار روانی موثر اند. 

the indicators affecting the perception of restoration qualityin citizens' favorite urban spaces(with the emphasis on reducing stress in people)

introduction: the new style of urban life has turned public spaces into an area for citizens' widespreadand continuous presence so that these spaces can significantly weaken or improve the mental-functionalhealth of citizens through two-way communication. according to the approach of restorativeenvironments, the existence of a set of environmental indicators can lead to the restoration ofpsychological-functional resources of individuals. the research results indicate that individuals'individual-cultural characteristics are also influential in how citizens perceive and evaluate the quality ofrecovery and the extent of their interest in space. this study aims to identify the indicators of quality ofrestoration in urban spaces from citizens' perspectives that can have the most significant impact onreducing stress and the level of interest in urban spaces. this research seeks to provide cognition of localfactors affecting the quality of recovery in the city of mashhad (the second metropolis of iran) toprovide a suitable platform for designers, planners, and executive agencies.methodology: this paper has collected citizens' views based on a survey strategy and after conductingbasic library studies through a specialized photography method and a researcher-made questionnaire.data were analyzed using spss 25 software, pearson correlation coefficient, and stepwise regressiontests.results: the results show that with the increase of citizens' interest in urban space, restoration qualitybecomes more unfolded.conclusion: the indicators of attractiveness, being away, and legibility are also more effective inreducing stress in a significant relationship between citizens' interest in urban spaces and the quality ofrestoration.