بررسی اثر معماری بیوفیلیک بر ارتقای بُعد روانی سلامت بیماران در محیط‌ های درمانی (مطالعه موردی: بیمارستان ‌های فارابی، 17شهریور و امید در شهر مشهد)

مطالعات جهانی نشان داده اند که ارتباط با طبیعت در محیط می تواند اثرات مثبتی در سلامت روان افراد داشته باشد و رویکرد طراحی بیوفیلیک می تواند عاملی کمکی در جهت پیوند انسان با طبیعت در محیط انسان ساخت باشد. تحقیقات تجربی در ارتباط با اثرات مولفه های بیوفیلی بر سلامت روان بیماران نیازمند مطالعات بیشتر در فضاهای درمانی کشور در جهت توسعه آن می باشد. هدف از این پژوهش توسعه ابعاد موثر بیوفیلیک بر شاخصه های سلامت روانی بیماران در فضاهای درمانی داخل کشور می باشد. این تحقیق در بخش کیفی با استفاده از مطالعات اسنادی کتابخانه ای به توصیف ابعاد بیوفیلیک و سلامت پرداخته  و به روش داده بنیاد و با نرم افزار maxqda10مفاهیم کدگذاری شده  و سپس با استفاده از مطالعات میدانی و پیمایشی، محیط های بیمارستان های نمونه موردی (شامل بیمارستان های فارابی، 17شهریور و امید در شهر مشهد) را به لحاظ وجود عوامل بیوفیلی مورد بررسی قرار داده است و در هر نمونه پرسشنامه استاندارد اضطراب در بیمارستان 1 و پرسشنامه مولفه های بیوفیلیک در فضای درمانی، مطابق فرمول کوکران میان 270 بیمار بستری در بخش به صورت تصادفی در بازه زمانی دو ماهه توزیع گردید. در بخش کمی به روش تحلیل عاملی، معادلات ساختاری با استفاده از smart pls روابط بین متغیرها مورد سنجش قرار گرفت. در بررسی میدانی بیمارستان ها به لحاظ وجود مولفه های بیوفیلی به ترتیب؛ بیمارستان 17شهریور با (35.71 درصد)، بیمارستان فارابی با ( 28.57 درصد) و بیمارستان امید با (14.28 درصد) رتبه بندی شده اند. نتایج نشان داد بُعد تجربه مستقیم طبیعت در فضاهای داخلی درمانی الویت اول و بیشترین ارتباط معنادار را در سلامت روان داشته و پس از آن بُعد تجربه غیرمستقیم طبیعت و بُعد ماهیت فضا و مکان، الویت دوم و سوم را کسب کردند. همچنین اثر محیط بیوفیلی در فضاهای داخلی که در ارتباط نزدیک با بیمار است نسبت به فضاهای خارجی بیمارستان ها بیشتر بوده و به نظر می رسد که در کاهش اضطراب و افسردگی مخاطبین موثر می باشد. 

investigating the effect of biophilic architecture on improving the mental health of patients in medical environments (case example: farabi, 17 shahrivar and omid hospitals in mashhad)

introduction: numerous global studies have demonstrated that interacting with nature in oursurroundings can greatly benefit our mental health. the biophilic design approach can aid inconnecting individuals with nature in a man-made environment, making it a useful tool. furtherstudies are needed in treatment spaces throughout the country to develop an understanding of howbiophilic components affect the mental health of patients through experimental research. this studyaims to identify the beneficial aspects of biophilic design in the mental well-being of patientsreceiving treatment within the country. this research focuses on the relationship between biophilicdesign elements and their impact on the mental health of patients in therapeutic spaces in mashhad.the study assumes that experiencing nature directly through biophilic architecture can reduce anxietyand depression while increasing life expectancy, ultimately leading to better mental health outcomesfor patients.methodology: this research utilized qualitative and quantitative methods to investigate biophilicfactors’ impact on patients’ anxiety levels in hospitals. the qualitative portion involved analyzinglibrary documents and coding concepts using the foundation data method and maxqda10 software.the field and survey studies focused on sample hospitals in mashhad city, including hay farabi, 17shahrivar, and omid. a standard questionnaire on anxiety in hospitals and a questionnaire on biophiliccomponents in therapeutic environments were distributed randomly to 270 patients over a period oftwo months. the quantitative portion involved measuring the relationships between variables usingfactor analysis and structural equations with smart pls.results: during the survey of hospitals to determine the presence of biophilic components, shahrivarhospital was ranked first with 35.71%, followed by farabi hospital with 28.57% and omid hospitalwith 14.28%. research shows that the dimensions of biophilic design have a significant impact on thespiritual and psychological well-being of patients in therapeutic spaces. when patients are moreconnected to nature in these spaces, it can decrease anxiety levels and improve spiritual components ofhealth, such as life expectancy. a survey of hospital environments and the assessment of patients’mental health revealed that 17 shahrivar hospital, which had more biophilic components in indoorspaces, had a greater positive effect on patients than farabi hospital, which had components inexternal spaces. this research model confirms the usefulness of biophilic design in therapeutic spacesto improve the mental state and satisfaction of patients. incorporating biophilic components into theenvironment can have a positive impact on the patient’s experience in a therapeutic environment.conclusion: according to the study, the direct experience of nature in indoor spaces for therapeuticpurposes was the most important factor in promoting mental health. following this, the indirect1 - corresponding author’s e-mail: mirzaeireza@iaubir.ac.ir tel: +989153074429experience of nature and the nature of space and place were also found to be significant factors, in thatorder. furthermore, it was discovered that the biophilic environment of indoor spaces had a greaterimpact on reducing anxiety and depression among patients than in outdoor spaces in hospitals.overall, these findings suggest that incorporating natural elements into indoor spaces can have apositive impact on mental health.