|
|
|
|
نقش عوامل موثر بر شکل گیری و گسترش مناطق حاشیه نشین(مطالعه موردی: سکونتگاههای غیررسمی شهر رشت)
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
هوشنگی نگار ,سجاد زاده حسن ,ایزدی محمدسعید
|
|
منبع
|
مطالعات محيطي هفت حصار - 1402 - دوره : 12 - شماره : 45 - صفحه:5 -24
|
|
چکیده
|
فراگیری پدیده ی اسکان غیررسمی در پی نابرخورداری قشر ضعیف جامعه شهری از مزایای قانونی کالبد شهر بوجود می آید. از این رو، با توجه به متنوع بودن دلایل حاشیه نشینی در شهرهای مختلف، شناخت عوامل موثر در پیدایش و توسعه این مناطق بیش از پیش لازم و ضروری به نظر می رسد. ازدیاد جمعیت در رشت به عنوان یکی از کلانشهرهای مهاجرپذیر، موجبات گسترش افقی شهر به صورت ناموزون را فراهم نموده است. لذا شناخت عوامل موثر در شکل گیری این مناطق و گسترش آن جهت تامین حقوق شهروندی و بهبود کیفیت زندگی ساکنان این مناطق، اهمیت می یابد. معیارهای مورد سنجش در ارتباط با این موضوع شامل مولفه های اجتماعی-فرهنگی، اقتصادی، کالبدی و قانونی، مدیریت شهری و زیست محیطی است. در این راستا، این پژوهش با رویکردی توصیفی تحلیلی و شیوه های مرور متون، منابع و اسناد تصویری در بستر مطالعات کتابخانه ای و روش تحقیقی موردی، سعی در بازشناسی عوامل موثر در شکل گیری و گسترش چهار سکونتگاه های غیررسمی شهر رشت شامل مناطق پاسکیاب، نخودچر، جماران و عینک را دارد. از این رو، در بخش کمّی پس از استفاده از ابزار پرسشنامه، به منظور اولویت بندی یافته های حاصل از آن، از روش عاملی اکتشافی استفاده شده است. این روش به بررسی همبستگی درونی مابین گویه های متعدد پژوهش می پردازد و در نهایت آن ها را در قالب عامل های کلی محدودتری دسته بندی می نماید. همچنین، حجم نمونه از طریق فرمول کوکران 384 عدد محاسبه گردید. در بخش کیفی پژوهش نیز، از ابزار مشاهده غیرمشارکتی، تصاویر و نقشه ها استفاده شده است. بر اساس یافته های پژوهش زیرمعیارهای قومیت، میزان ارتباط ساکنین این مناطق با خویشاوندان و همسایگان خویش و فقدان عدالت اجتماعی در ارتباط با معیار اجتماعی- فرهنگی به عنوان موثرترین معیار در شکل گیری و گسترش این مناطق به شمار می روند. پس از آن زیرمعیارهای قیمت ارزان زمین (مسکن) و میزان اجاره بهای پایین در ارتباط با معیار اقتصادی بیشترین سهم را در شکل گیری این مناطق برعهده دارند. در نهایت اجرای پروژه های بهسازی جهت تامین فضاهای عمومی و قانونمند شدن ساخت و سازها در ارتباط با معیار مدیریت شهری که ناشی از سوء مدیریت یکپارچه در شهرستان رشت به شمار می رود، کمترین تاثیرگزاری را در شکل گیری و گسترش مناطق حاشیه نشین داراست. بر این اساس، معیارهای اجتماعی-فرهنگی با یک سوم واریانس کل به عنوان شاخصه اصلی در پیدایش و گسترش اسکان غیررسمی در مناطق ذکر شده در شهر رشت مطرح می شود.
|
|
کلیدواژه
|
اسکان غیررسمی، مناطق حاشیه‌ای، مهاجرت، بدمسکنی
|
|
آدرس
|
دانشگاه آزاد اسلامی واحد پروفسور حسابی, گروه معماری, ایران, دانشگاه بوعلی سینا همدان, دانشکده هنر و معماری, گروه طراحی شهری, ایران, دانشگاه بوعلی سینا همدان, دانشکده هنر و معماری, گروه طراحی شهری, ایران
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
the role of effective factors in formation and expansion of the marginal areas (case study: informal settlement in rasht)
|
|
|
|
|
Authors
|
houshangi negar ,sajadzadeh hassan ,izadi mohammad saeid
|
|
|
|
|
Keywords
|
informal settlements ,marginal areas ,immigration ,poor housing
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|