واکاوی معنا‌شناختی در‌زمانی و هم‌زمانی دلالت‌های رمزی اسامی حیوانات در قرآن کریم

امروزه در مطالعات زبان‌شناسی در حوزه‌ی معنای واژه، دو نوع نگرش وجود دارد: نگرش اول، نگرش در‌زمانی است؛ یعنی بررسی معنای واژگان بصورت تاریخی و نگرش دوم: نگرش هم‌زمانی است؛ یعنی بررسی معنای واژگان بدون توجه به تاریخ و بررسی روابط معنایی میان آنها از جمله رابطه‌‌ی معنایی، شمول معنایی، تقابل، رابطه‌ی ترتیب خطی و رابطه‌ی علّی. در قرآن کریم برخی الفاظ از معنای فرهنگی و معجمی خود خارج شده و معنایی رمزگونه یافته‌اند و غالباً این نوع، در واژگانی است که برای ظواهر محسوس و موجودات طبیعی بکار رفته‌اند. جستار حاضر با رهیافتی توصیفی- تحلیلی و براساس دانش معناشناسی در‌‌زمانی و هم‌زمانی به بررسی دلالت رمزی اسامی حیوانات در قرآن کریم می‌پردازد. نتایج پژوهش بیانگر آن است که غالباً این واژگان، دلالت رمزی خود را در متون پیش از نزول قرآن و متون دوره‌ی اسلام حفظ کرده و در قرآن کریم متناسب با ساختار آیات آمده‌اند و براساس دانش معناشناسی در‌‌زمانی، میان واژگان حاوی دلالت‌های رمزی، یک نوع رابطه‌ی شمول معنایی، رابطه‌ی علّی، رابطه‌ی ترتیب خطی و تقابل لفظی وجود دارد.

a temporal and simultaneous semantic analysis of the symbolic meanings of the names of animals in the holy quran

today, in linguistic studies in the field of word meaning, there are two types of attitudes: the first attitude is the in-time attitude; it means examining the meaning of words historically and the second attitude: it is a contemporary attitude; that is, examining the meaning of words regardless of history and examining the semantic relationships between them, including semantic relationship, semantic inclusion, opposition, linear order relationship, and causal relationship. in the holy qur’an, some words have gone out of their cultural and lexical meaning and have found a mystical meaning, and this type is often found in words that are used for tangible phenomena and natural beings. the present essay examines the symbolic meaning of the names of animals in the holy quran with a descriptive-analytical approach and based on the knowledge of temporal and simultaneous semantics. the results of the research show that often these words have kept their symbolic meaning in the texts before the revelation of the qur’an and the texts of the islamic period, and in the holy qur’an, they appear in accordance with the structure of the verses, and based on the knowledge of temporal semantics, between the words it contains symbolic meanings, there is a type of semantic inclusion relationship, causal relationship, linear order relationship, and verbal opposition.