قابلیت های دراماتیک قصص قرآنی

گرچه در این مقاله ظرفیت های دراماتیک (dramatic) قرآن کریم را مورد بررسی قرار داده‌ایم.اما باورداشت و نگاه ما به قرآن نمایشی نیست. ولی از آنجا که قرآن به عنوان معجزه الهی پیامبر اسلام محمد مصطفی(ص) با محتوای بسیار غنی و ارزشمند برای هدایت و راهنمایی بشریت فرستاده شده و برای عبرت بخش اعظمی از این کتاب آسمانی روایت، سرگذشت پیشینیان و قصص انبیاء را شامل می‌شود. در این آیات شکل روایت به گونه‌ای است که عناصری همچون شخصیت، داستان، بن اندیشه، مکان یا رخدادگاه، گفتگو، عنصر زمان و... را در برمی‌گیرد که اتفاقا عناصر تشکیل دهنده درام هستند.درام نیز به عنوان یکی از پدیده‌های تفکر بشری وانسان‌ساز با اهداف آموزش، هدایت وعبرت‌آموزی انسان ارائه شده که نهایتا موجب تزکیه نفس (کاتارسیس catharsis) مخاطب می‌گردد. نمایش یا درام برای باورپذیری از طریق عمل (اکتact ) در پی عینیت بخشیدن به وقایع و حوادث قصه است که طی این فرآیند عمل دراماتیک اتفاق می‌افتد.یکی از قدیمی‌ و معتبرترین نظریات مربوط به هنر درام، نظریه ارسطو(322 384ق.م) است که در کتاب فن شعر یا بوطیقا (poetics) آمده است، در این مقاله سعی می‌شود نمونه‌هایی از سوره‌ها و آیات قرآن که قابلیت نمایشی دارند را بر مبنای نظریه محاکات ساختار اوج‌گاهی ارسطو مورد ارزیابی قرار گیرد.این نظریه اجزاء تشکیل دهنده نمایش (درام drama) را عناصری شش گانه یعنی: منظر نمایش، خلق و سیرت (شخصیت)، افسانه مضمون، گفتار، آواز، اندیشه و فکرت می داند.

dramatic capabilities of quranic stories

although in this article, dramatic capacities of holy qur’an has been investigated; but the author’s perception and view of the qur’an is not dramatic and purely something entertaining. since the qur’an has been sent as a divine miracle of the prophet muhammad with a very rich and valuable contents to guide humanity toward redemption; then a large part of it is consist of stories about other prophets, ancient narratives and etc to educate people in path of salvation and the fabric of these tales have dramatic elements. drama has also been presented as one of the phenomena of human’s thought with purpose of helping human kind even more in path of redemption and salvation. a show  or drama, in order to be believable through action, seeks to objectify the events that take place during the course of the story and in this process, the dramatic elements manifest themselves. one of the oldest and most authoritative theories related to the art of drama is aristotle’s theory which is mentioned in poetics book. this article tries to evaluate the examples of stories and narratives of the qur’an that can be demonstrated based on aristotle’s theory of imitation of the orthodox structure. in this theory, the six components of drama art are as followed: view perspective, character, thematic legend, speech, song and thought.