روش شناسی ابن قتیبه در پاسخ به شبهات قرآنی

شناخت روش علمی دانشمندان در هر علمی سبب می گردد که از یافته های علمی او به صورت روشمند استفاده بهینه شود. در علوم قرآنی دانشمندانی از دیرباز، آراء و نظریات قابل استفاده ای داشته اند که ابن قتیبه مولف کتاب تاویل مشکل القرآن یکی از آنها است . در این نوشتار اهم مبانی و روش های تفسیری ابن قتیبه، با روش تحلیلی- توصیفی مورد بررسی قرار گرفته است . ابن قتیبه با مبانی ادبی، کلامی و بلاغی و با روش تفسیری اجتهادی و روش تفسیری ادبی شبهات شبهه افکنان و طعن طاعنان به ساحت مقدس قرآن را پاسخ گفته است و شبهات مهم را از قبیل تکرار برخی از آیات و قصص قرآنی، اختلاف قرائات ، نامفهومی حروف مقطعه، تحریف انگاری در قرآن و... که منتقدین با طرح این شبهات، آسمانی بودن قرآن را زیر سوال برده اند و امروزه نیز با تغییر شکل، باز نویسی می شوند، مطرح نموده و پاسخ داده است.

methodology of ibn qutaybah in responding to quranic doubts

knowledge of the scientific method of scientists in all sciences, makes their findings to be used methodically and optimally. ibn qutaybah, the author of the book tawīl  mushkil al-quran , is one of the scholars of quranic sciences who has had usable opinions and theories. in this article, the most important principles and interpretive methods of ibn qutaybah have been studied by analytical-descriptive methods. ibn qutaybah, by applying literary, lingual and eloquent principles and  by using of the ijtihad interpretation and literary interpretation methods, has responded to the doubts of the skeptics and  ridiculers of the holy qur’an. he has raised and answered the important doubts of the critics such as the repetition of  some ayat and stories of the quran, the difference of readings, the incomprehensibility of the moqatta’e letters, the distortion in the quran, etc. with these doubts, the critics have questioned the heavenly nature of the quran, which is still going on in another way.