تحلیل راهبرد تک‌صدایی/ چندصدایی در مدیریت اخبار در آغاز بحران: مطالعه موردی وب‌سایت‌های خبرگزاری‌های جمهوری اسلامی ایران در همه‌گیری کووید 19

اگر اطلاعات ارائه شده در زمان بحران در چارچوب و با بلاغت درستی تدوین و عرضه شوند، می توانند ضمن برآوردن نیازهای اطلاعاتی مخاطبان به اصلاح و ترمیم وجهه مسئولان نیز کمک کنند. یکی از تناقض های مطرح در مورد چگونگی اطلاعات، متحدالشکل بودن یا نبودن آن‌هاست؛ یعنی سخنگوی اصلی و سایرین ازجمله رسانه ها با صدای واحدی درباره بحران سخن بگویند یا اینکه صداهای مختلفی مطرح شوند. رعایت این اصول، اهمیت توجه به اصول راهبردی ارتباطات بحران را نشان می دهد. مقاله حاضر، راهبرد تک صدایی یا چندصدایی در شرایط بحران را با استفاده از دو نظریه ارتباطات بحران وضعیتی و نظریه عرصه بلاغی بررسی می کند و وضعیت خبرگزاری های ایرانی به عنوان درگاه های اصلی خبر و سازنده افکار عمومی را از این منظر تحلیل می کند. برای این منظور، طی هفت ماه نخست همه‌گیری کووید 19 تعداد 794 خبر دربارۀ ویروس کرونا در چهار خبرگزاری نمونه این پژوهش با روش تحلیل چارچوب انتمن، تحلیل شده اند. یافته ها در وهله اول نشان دهنده غلبه راهبرد تک‌صدایی هستند و نشان می دهند که سه خبرگزاری فارس، مهر و ایرنا، اخبار را در دو چارچوب «حل مشکلات اقتصادی با اقدامات حمایتی» و «کرونای تهدیدآمیز اما مهارپذیر از راه پیشگیری/تدبیر دولت» پوشش داده اند. خبرگزاری ایلنا تنها از چارچوب اول استفاده کرده است. این نتایج حاکی از غلبه رویکرد تک‌صدایی در ارتباطات بحران خبرگزاری های مورد مطالعه هستند. ولی با بازگشت به مباحث نظری، مقاله حاضر نتیجه می گیرد که برای تشخیص راهبرد تک صدایی/چندصدایی باید به تفاوت‌های اجزاء چارچوب دقت کرد. این تحلیل آشکار می سازد که وابستگی سیاسی خبرگزاری ها موجب چندصدایی در معرفی عوامل حل مسئله شده‌اند و هیچ کدام از آن‌ها، عرصه بلاغی برای بلند کردن و شنیده شدن صدای شهروندان فراهم نساخته اند.

monovocality or multivocality of news at the beginning of the crisis: a case study of the websites of news agencies of the islamic republic of iran during the covid-19 pandemic

if the information presented at the onset of a crisis is compiled and presented in the right context and with the proper rhetoric, it can be helpful not only toimprove and restore the image of the officials, but also to meet the information needs of the audiences. one of the prevailing idea about the communication strategy in crisis management is monovocality which means that a main speaker and others including the media, distribute similar views about a crisis. the current study investigates monovocality and multivocality strategies using two theories of situational crisis communication and rhetorical arena theory and analyzes the status of iranian news agencies as the main portals of news and the directors of public opinions from this point of view. to this end, 794 news on corona virus releasedin seven first months of covid-19 pandemic are gathered in the four sample news agencies by applying the entman framework analysis method. the researchfindings show monovoclity dominance where the three news agencies including fars news, mehr news and irna have covered the news in two frameworks:“settling economic problems with protectionism approach” and “threatening but controllable corona virus through prevention/government actions”. as a result, the news agencies used monovocality as a strategy to cover the news on the corona virus pandemic. also, more attention to the theoretical discussion shows that paying attention to the differences in the components of the framework is essential in order to distinguish monovocality/ multivocality strategies. this shows that thepolitical affiliation of news agencies has caused multivocality in the introduction of problem-solver agents and none of these agencies have provided a rhetorical arena for citizens’ voices to be heard.