مروری بر عوامل محیطی موثر در ایجاد اختلال نقص توجه- بیش فعالی از منظر سم‌شناسی

مقدمه و هدف: اختلال کمبود توجه- بیش‌فعالی (adhd) یکی از شایع‌ترین اختلالات روانی مزمن تشخیص داده ‌شده در کودکان است.. شواهد روشنی وجود دارد که برخی از عوامل محیطی مانند قرارگرفتن مادر در معرض مواد شیمیایی در زمان بارداری، تولد زودرس، سموم محیطی، بیماری‌های مختلف مانند بیماری‌های باکتریایی و آنسفالیت به‌شدت با adhd مرتبط هستند. هدف از این مطالعه بررسی عوامل محیطی تاثیرگذار بر ایجاد بیماری adhd از منظر سم‌شناسی می‌باشد.روش کار: در این مطالعه مروری- روایتی، مقالات مرتبط تا ژوئن 2023 در پایگاه داده‌های مختلف ازجمله pubmed، scopus،  web of science و google scholar با استفاده از کلمات کلیدی مرتبط به زبان انگلیسی جستجو شد. تمام مقالات مرتبط در روند بررسی قرار گرفتند.یافته ها: بررسی نشان داد عوامل سمی مختلفی مانند سیگار کشیدن، الکل، آفت‌کش‌ها، بیس فنول آ، مایکوتوکسین ها، فتالات ها، فلزات سنگین و افزودنی‌های غذایی در ایجاد adhd تاثیر دارند و در مورد بسیاری از سموم نتایج مطالعات مختلف، متناقض است.نتیجه‌گیری: این مرور کلی نقش مهمی را برای برخی از آلاینده‌های مورد بررسی در افزایش خطر ابتلا به علائم adhd نشان می‌دهد. این عوامل می‌توانند فرآیندهای رشد عصبی و سیستم‌های انتقال‌دهنده عصبی را تحت تاثیر قرار دهند و در بروز علائم adhd نقش داشته باشند. نتیجه‌گیری دقیق در مورد ارتباط بین برخی مواد شیمیایی و adhd امکان‌پذیر نیست و بنابراین تحقیقات بیشتری برای شواهد قوی‌تر از ارتباط یا عدم وجود ارتباط بین قرارگرفتن در معرض مواد شیمیایی خاص و این اختلال موردنیاز است.

investigating the factors involved in the development of attention deficit hyperactivity disorder from a toxicological perspective: a narrative review study

introduction: attention deficit hyperactivity disorder (adhd) is one of the most common chronic mental disorders diagnosed in children. there is clear evidence that some environmental factors such as the exposure of mother to chemicals during pregnancy, premature birth, environmental toxins, and various diseases such as bacterial diseases and encephalitis are strongly associated with adhd. the aim of this study is to investigate the environmental factors influencing the development of adhd from the toxicology perspective.materials and methods: in this review article, we searched the relevant articles up to june 2023 in various databases, including pubmed, scopus, web of science, and google scholar, using relevant keywords. we included all articles that related to the influencing factors in the review process.results: the investigation showed that various toxic factors such as smoking, alcohol, pesticides, bisphenol a, mycotoxins, phthalates, heavy metals, and food additives have an effect in causing adhd, and in the case of many toxins, the results of different studies are contradictory.conclusion: this review shows an important role for some of the investigated pollutants in increasing the risk of adhd symptoms. these factors can affect neurodevelopmental processes and neurotransmitter systems, and contribute to adhd symptoms. it is not possible to draw firm conclusions about the relationship between certain chemicals and adhd; and therefore more research is required to find stronger evidence of the relationship or lack of relationship between exposure to certain chemicals and this disorder.