اثربخشی روایت درمانی بر سرزندگی ذهنی و کارکردهای اجرایی در بین نوجوانان دختر شهر اصفهان

مقدمه و هدف: نوجوانی دوره ای است که به دلیل تحولات بلوغ، ارزش ها و بحران هویت احتمال بروز مشکلات روانی و رفتاری در افراد بیشتر می شود. هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی روایت درمانی بر سرزندگی ذهنی و کارکردهای اجرایی در بین نوجوانان دختر 13 تا 18 ساله شهر اصفهان بود.روش کار: روش پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل با مرحله پیگیری 2 ماهه بود. جامعه آماری شامل کلیه دختران نوجوان 13 تا 18 ساله شهر اصفهان در سال 1401 بودند. از این میان با روش نمونه گیری در دسترس از بین دختران نوجوان مراجعه کننده به مراکز بهزیستی منطقه 2 و 3 شهر اصفهان تعداد 40 نفر انتخاب شدند و به صورت تصادفی ساده در دو گروه آزمایش (20نفر) و کنترل (20 نفر) جایگزین شدند. ابزارهای پژوهش عبارتند از پرسشنامه های سرزندگی ذهنی riyan & ferdrik  و عصب- روانشناسی کولیچ بودند. گروه آزمایش در معرض 8 جلسه 90 دقیقه ای مداخله روایت درمانی مبتنی بر پروتکل  jerald-dimank قرار گرفتند، در حالی که گروه کنترل در لیست انتظار قرار داشتند. داده ها با استفاده از نرم افزار spss-23 و در دو حالت توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند (0/001>p).یافته ها: میانگین و انحراف معیار نمرات سرزندگی ذهنی در مرحله پس آزمون در گروه آزمایش3/92±25/95و در گروه کنترل 2/91±19/55و میانگین و انحراف معیار نمرات کارکردهای اجرایی در مرحله پس آزمون در گروه آزمایش 3/21±17/30و در گروه کنترل 4/60±29/40بود که یافته ها نشان داد که میانگین نمرات سرزندگی ذهنی نسبت به گروه کنترل به صورت معناداری افزایش یافته بود و نمرات کارکردهای اجرایی در زیر مقیاس های آن نسبت به گروه کنترل کاهش یافته بود (0/001>p).نتیجه‌گیری: بر اساس یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که روایت درمانی بر افزایش سرزندگی ذهنی و بهبود کارکردهای اجرایی دختران نوجوان شهر اصفهان تاثیر معناداری دارد. بنابراین لازم است آموزش روایت درمانی به عنوان یکی از راهکارهای بهبود عوامل روانشناختی نسل دختران نوجوان ما در مراکز و متولیان آموزشی کشور ما به کار گرفته شود.

the effectiveness of narrative therapy on mental vitality and executive functions among adolescent girls in isfahan

introduction: adolescence is a period in which, due to changes in maturity, values and identity crisis, the possibility of psychological and behavioral problems in people increases. the aim of this study was to investigate the effectiveness of narrative therapy on mental vitality and executive functions among adolescent girls aged 13 to 18 in isfahan city.materials and methods: the research method was semi-experimental including a pre-test-post-test design with a control group and a 2-month follow-up phase. the statistical population included all adolescent girls aged 13 to 18 in isfahan city in 2022. through the available sampling method 40 people were selected from among teenage girls aged 13 to 18 referring to the welfare centers of the 2nd and 3rd regions of isfahan city, according to the entry and exit criteria and answering the questions of the questionnaires. they were placed by a simple random method in two experimental (20 people) and control (20 people) groups. the research tools were ryan and frederick and kolich neuro-psychology questionnaires. the experimental group was exposed to 8 sessions of 90-minute narrative therapy intervention based on gerald de manck’s  protocol; while the control group was on the waiting list. the data were analyzed using spss-23 software and at two descriptive (mean and standard deviation) and inferential (variance analysis with repeated measurements) levels (p<0.001).results: the mean and standard deviation of the mental vitality scores in the post-test stage were 25.95±3.92 in the experimental group and 19.55±2.91 in the control group. the mean and standard deviation of the executive function scores in the post-test stage were 17/30±3.21 in the experimental group and 29.40 ± 4.60 in the control group. the findings showed that the average scores of mental vitality had increased significantly compared to the control group and the scores of executive functions in its subscales had decreased compared to the control group (p<0/001).conclusion: based on the findings of present research, it can be concluded that narrative therapy has a significant effect on increasing the mental vitality and improving the executive functions of adolescent girls in isfahan city. therefore, it is necessary to use narrative therapy training as one of the ways to improve the psychological factors of our adolescent girl’s generation in educational centers and administrators of our country.