هویت دینی و آینده همگرایی در جهان اسلام ؛ موانع و راهکارهای پیش رو

هدف: اسلام به منزله نقطه کانونی و دال مرکزی جهت شناسایی و هویت‌بخشی جوامع و دول اسلامی محسوب می‌شود. با این همه، مولفه هویت دینی در نظام بین‌الملل معاصر و به ویژه سیاست خارجی دولت های اسلامی نتوانسته است به منزله یک پیش‌ران اصلی عمل نموده و نقش و جایگاه اصلی خود را برای شکل‌دهی مناسبات و تعاملات خارجی ایفا کند و در برخی مواقع تکیه بر آن موجب بروز اختلافات و حتی بحران ها و تضادهای شدید شده است.روش: مقاله حاضر با روش توصیفی تحلیلی و رویکردی آینده‌پژوهانه ضمن بررسی موانع نقش آفرینی و کارکرد اصیل هویت دینی در جوامع اسلامی، چالش های پیش روی همگرایی جهان اسلام را در عرصه روابط بین‌الملل نظیر وجود جریان های انحرافی و نیز افراط گرایی ملی مورد توجه قرار داده است و به این پرسش اصلی پاسخ دهد که چگونه مولفه دین می تواند در جایگاه واقعی خود و به منزله یک پیش‌ران اصلی برای طراحی هندسه تعاملاتی آینده جهان اسلام قرار گیرد؟ یافته ها: فرضیه اصلی آن است که برای نیل به همگرایی در آینده جهان اسلام ضروری است تا از طریق راهکارهایی همچون اجماع سازی مبتنی بر بازتعریف ادبیات مشترک دینی؛ آگاهی بخشی و برجسته سازی اشتراکات اسلامی می توان موضوع احیاء و بازسازی جایگاه هویت مشترک دینی را در اولویت راهبردی برای هم گرایی قرار داد.نتیجه گیری: آموزش و هم افزایی علمی هم در سطوح خرد (مانند نزدیکی دانشجویان و نخبگان جهان اسلام) و نیز در سطح سیستمی (بهره گیری از ظرفیت های کنش‌گران، نهادها و سازمان های فعال در جهان اسلام) موجب تقویت هویت دینی و همگرایی جوامع اسلامی خواهد شد.

the religious identity and the future of convergence in the islamic world; obstacles and solutions

purpose: islam is the focal point and central point for identifying and identifying islamic societies and governments. however, the component of religious identity in the contemporary international system, and in particular the foreign policy of islamic states, has failed to act as a major proponent and play a central role in shaping foreign relations and interactions and at times, relying on some islamic thought has led to divisions and even severe crises and conflicts.method: the purpose of this article is to examine the role creating barriers and the genuine function of religious identity in islamic societies through the descriptive analytical method, the challenges of promoting the convergence of the islamic world in the field of international relations such as deviant currents and extremes. consider nationalism and to answer the key question of how can the component of religion be in its true position as a major driver for the design of future interactive geometry of the islamic world?findings: the basic premise is that in order to achieve future convergence in the muslim world, it is necessary to revitalize and restore the status of a shared religious identity through solutions such as consensus based redefinition of shared religious literature; it made it a strategic priority.conclusion: the study concludes that education and scientific synergy both at the micro level (such as the proximity of the elites of the islamic world) and at the systemic level can enhance religious identity and convergence of islamic societies.