طراحی مدل یکپارچه ارزیابی آینده نگاری با کاربست روش فراترکیب

هدف: ارزیابی آینده نگاری وظیفه ای چالش برانگیز است. درواقع پرسش اصلی این پژوهش این است که چگونه می توان با رویکردی سیستماتیک به ترسیم مدلی پویا و یکپارچه از ارزیابی آینده نگاری اقدام نمود. روش: این پژوهش از نوع کیفی است. در این مقاله با استفاده از روش فراترکیب (مدل ساندلوسکی و براسو) صرفاً مقالاتی که در مجلات علمی پژوهشی و کنفرانس های بین المللی داخلی (طی سال‌های96-1385) و خارجی (طی سال‌های  2017-2000) در حوزه ارزیابی آینده نگاری نوشته شده‌اند، مورد بررسی قرار گرفته است. نهایتا (37) مقاله با مقیاس «برنامه مهارت های ارزیابی حیاتی» برای تدوین مدل انتخاب شدند. شاخص کاپای مدل کوچکتر از 0.05 است، بنابراین در سطح معناداری قرار دارد. ازاین‌رو فرض استقلال کدهای استخراجی رد و وابستگی کدهای استخراجی به یکدیگر تایید می شود. مقدار شاخص کاپا برابر با 0.7477 محاسبه شد که در سطح توافق معتبر قرار گرفته است. یافته ها: مدل ارائه‌شده در قالب الگوی پویای ارزیابی یکپارچه آینده نگاری از دو سطح تشکیل شده است. سطح اول که بخش اصلی مدل را تشکیل می دهد به تبین مکانیزم یکپارچگی و پویایی در ارزیابی اهداف، نتایج و اثرات آینده نگاری می پردازد. سطح دوم با رویکردی سیستمی چرخه ارزیابی آینده نگاری را به سه مرحله مجزای: 1. پیش ارزیابی (ورودی) 2. ارزیابی (پردازش) 3. پساارزیابی (خروجی) تقسیم می کند. نتیجه گیری: با مرور ادبیات ارزیابی آینده نگاری تاکنون مطالعه جامع و یکپارچه ای درخصوص ارزیابی آینده نگاری انجام نشده است. مدل پیشنهادی نخستین مدل جامع ارزیابی آینده نگاری است که با رویکردی سیستمی یک ارزیابی پویا و یکپارچه از آینده نگاری ارائه می کند.

an integrated model of foresight evaluation by using meta-synthesis method

purpose: foresight evaluation is a challenging task. in fact, this essay is mainly focused on &how to sketch out a dynamic and integration model of foresight by using a systematic approach&. method: this study is a qualitative research and uses the meta-synthesis method (sandelowski barroso model); articles published in the field of foresight evaluation in journals and international conferences held in iran (1385-1396 persian calendar) and in other countries (2000-2017 a.d.) are reviewed. in order to formulate the model 37 articles were selected by using critical appraisal skills program (casp) scale. finally, to measure the validity of the model kappa index was calculated by using the sppss software. since the kapa index is less than 0.05, it is a significance level. taking this into account, the assumption reflecting the independence hypothesis of the extracted codes is rejected and the correlation is proved. the calculated value for kapa index is tantamount to 0.7477 which doesn’t vary from the internationally recognized value. findings: the model is presented in the format of a dynamic model of integrated evaluation of foresight which consists of two levels: the first level which shapes the main part of the model, explains the mechanism of integration and dynamics in the evaluation of objectives, outcomes and impacts of foresight. the second level, putting a systematic approach into work, dividers the foresight evaluation into three distinct stages: (1) pre-evaluation (input),(2)evaluation(process) and(3)post- evaluation(output). conclusion: according to the literature review, no comprehensive and integrated study has been done so far on the foresight evaluation. the proposed model is the first foresight evaluation comprehensive model. having applied a systematic approach, this model provides a dynamic and integrated evaluation of foresight.