تطبیق معماری بومی و اقلیم بر اساس شاخص های آسایش حرارتی مورد مطالعاتی: شهر مشهد

یکی از عوامل مهم در طراحی معماری توجه به مسئله اقلیم در معماری بومی نواحی مختلف ایران است که از گذشته بسیار موردتوجه بوده است. در مطالعات مرتبط با اقلیم در معماری سازگاری بنا با شرایط اقلیمی منطقه های مختلف مورد توجه است که این مقوله باعث آسایش حداکثری انسان ها و صرفه جویی در مصرف انرژی برای کنترل هرچه بهتر شرایط می شود. برای رسیدن به آسایش حرارتی باید ویژگی های اقلیمی هر ماه را شناسایی کرد و از تدابیر معماری برای مقابله یا استفاده از آن بهره گرفت. هدف از این پژوهش، بررسی تطبیقی معماری و اقلیم بر اساس شاخص های آسایش حرارتی در معماری بومی و مقایسه موارد به کار رفته در خانه های سنتی با راهکارهای به دست آمده از شاخص های اقلیمی است. پژوهش حاضر در محدوده شهر مشهد واقع در استان خراسان رضوی انجام گرفته است. برای دستیابی به اهداف تحقیق با استفاده از فایل های با فرمت ای-پی-دبلیو، در محیط نرم افزار مشاوره آب و هوایی و مدل آسایش حرارتی اشری55 به بررسی شاخص های آسایش حرارتی پرداخته شده است. نتایج حاصل از نمودارها نشان داد که شهر مشهد دارای اقلیم سرد و خشک است و به لحاظ آب و هوایی، هفت ماه از سال دارای هوای سرد و کمی سرد، سه ماه راحت و دو ماه گرم است. نتایج نشان داد در مشهد‌ به دلیل رطوبت کم و خشکی هوا استفاده از برودت تبخیری تا حد زیادی سبب تعدیل شرایط اقلیمی در طول ماه های گرم می شود. دستورالعمل های به دست آمده از شاخص ها با معماری بومی شهر در یک جهت قرار دارند، لذا استفاده از الگوهای معماری بومی به عنوان الگویی اثبات شده پیشنهاد می گردد. امید است تا نتایج این پژوهش بتواند در زمینه معماری همساز با اقلیم و ساخت بناهای جدید در این شهر مفید واقع گردد.

Adaptation of vernacular architecture and climate based on thermal comfort indicators, case study: Mashhad city

One of the important factors in architectural design is to pay attention to the issue of climate in the vernacular architecture of different regions of Iran, which has been of great interest since the past. In studies related to climate in architecture, it is important to adapt according to the climatic conditions of different regions, that this category provides maximum comfort for people and saves energy consumption to control the conditions as well as possible. In order to achieve thermal comfort, the climatic features of each month should be identified and architectural measures should be taken to deal with or use them. The purpose of this research is to compare architecture and climate based on thermal comfort indicators in vernacular architecture and compare the items used in traditional houses with the solutions obtained from climatic indicators. The present research was carried out in Mashhad city located in Razavi Khorasan province. In order to achieve the goals of the research, thermal comfort indicators have been investigated using EPW format files in the environment of weather consulting software and the thermal comfort model of ASHRAE 55. The results of the charts showed that Mashhad city has a cold and dry climate and in terms of climate, seven months of the year have cold and slightly cold weather, three months are comfortable and two months are hot. The results showed that in Mashhad, due to the low humidity and dryness of the air, the use of evaporative cooling to a large extent moderates the climatic conditions during the hot months. The instructions obtained from the indicators are in the same direction with the vernacular architecture of the city, so the use of vernacular architectural patterns is suggested as a proven pattern. It is hoped that the results of this research can be useful in the field of climate compatible architecture and construction of new buildings in this city.