راهکارهای اقلیمی به کار گرفته شده در بناهای بومی مناطق سرد و کوهستانی در جهت تامین آسایش اقلیمی

اقلیم و تغییرات ناشی از آن یکی از مهم ترین عواملی است که بیشترین تاثیرات را بر آسایش ساکنان بناهای بومی داشته است. بارزترین تغییرات اقلیمی را می توان ناشی متوسط دما، میزان بارش، سرعت وزش باد و غیره طبقه بندی نمود. بروز هر کدام از این موارد به طور مستقیم و غیرمستقیم، شرایط طاقت فرسایی را ایجاد کرده که به تبع آن زندگی را برای ساکنان مشکل می نماید. در گذشته معماران ایرانی به لحاظ آشنایی دیرینۀ که با قوانین همساز با اقلیم داشتند توانستند تا حد قابل توجهی بر این مشکلات غلبه کنند. آگاهی آنها از ویژگی های فیزیکی دما، رطوبت و باد که به صورت تجربی کسب کرده بودند، زمینۀ بهبودی در ایجاد شرایط آسایش و آرامش را برای ساکنان فراهم کرد. معمار بومی با تکیه بر راهکارهای بومی که در ادامه به آن پرداخته می شود، منجر به عدم وابستگی به وسایل امروزی زندگی مانند کولر، بخاری و عایق بندی شد. طراحی فضاهای بهینه از نظر آسایش نقش مهمی در صرفه جویی مصرف انرژی و از آن مهم تر کاهش مصرف سوخت های فسیلی داشت. در مناطق سرد و کوهستانی کشورمان عمدۀ مشکلی که ساکنان با آن دست به گریبان هستند سرما و چگونگی حفظ گرمای داخل بنا است. بدین منظور معماری بومی با بهره -گیری از انرژی خورشیدی در گرمایش بنا و با کاهش تاثیر باد، میزان اتلاف حرارت را کاهش داده و همچنین با رعایت عواملی نظیر نحوۀ استقرار و فرم بنا آسایش اقلیمی را تامین کردند.