مروری بر وضعیت حرفۀ پرورش گوسفند کشور و راهکارهای بهبود بازده اقتصادی آن

پرورش گوسفند و بز در کشور به طور معمول با دو شیوۀ عشایری و روستایی صورت می گیرد و نقش واحدهای صنعتی (پرورش در جایگاه بسته)، به دلیل نداشتن صرفۀ اقتصای، در این حرفه بسیار کم رنگ است. با اینکه این حرفه از قدمت چندهزارساله برخوردار بوده، ولی در سال های اخیر عواملی همچون بهره وری پایین آن و در نتیجه کاهش علاقۀ نسل جوان به پرورش گوسفند، این حرفه را در معرض تهدیدات جدی قرار داده است. برای کاهش این خطر، شناخت ظرفیت طبیعی این دام ها و بکارگیری دانش روز به همراه فناوری های موجود، می تواند تاثیرگذار بوده و احتمال بروز خطرات تهدید کننده را کاهش دهد. راهکارهای مدیریتی مختلفی برای بهبود عملکرد گوسفندان بومی ارائه شده که بکارگیری آنها در موارد استفاده شده، سبب افزایش عملکرد تولید دام و بازده اقتصادی واحدهای پرورش دهنده شده است. افزایش چندزایی و چندبارزایی با تغذیه فلاشینگ و جیره های متعادل، بهبود عملکرد رشد بره ها از طریق تغذیه تکمیلی میش ها در شش تا هشت هفتۀ آخر آبستنی و دو ماه اول بعد از زایش، استفاده از جیره آغازین (تغذیه خزشی) در تغذیه بره های شیرخوار، زود از شیرگیری بره ها، همزمان سازی فحلی در فصول تولیدمثلی و خارج از آن و کوتاه کردن سن بلوغ جنسی گوسفندان ماده از جمله این موارد می باشد. بنابراین بر اساس گزارشات منتشر شده، در صورت اصلاح روش های مدیریتی پرورش و نگهداری، عملکرد گوسفندان بومی از نظر صفات رشد و صفات تولیدمثلی بهبود می یابد و در صورت اصلاح راهبردهای بازار، همچنان یک حرفۀ سودده و اقتصادی می باشد.

An overview of the state of sheep breeding in the country and ways to improve its economic efficiency

Sheep and goats in the country are usually raised in two systems, nomadic and rural, and the role of industrial systems is very low due to the lack of economic efficiency in this profession. Although, this profession has a history of several thousand years, in recent years, factors such as the decrease in the interest of the young generation in sheep breeding and its low productivity have exposed this profession to serious threats. To reduce this risk, knowing the natural capacity of these animals and using modern knowledge along with existing technologies can be effective and reduce the possibility of threatening risks. Various management solutions have been presented to improve the performance of native sheep, and their application in the cases has increased the performance of livestock production and the economic efficiency. Increasing twins and multiple births by flushing nutrition and balanced rations, improving growth performance of lambs through supplementary feeding of ewes in the last six to eight weeks of pregnancy and the first two months after birth, using initial ration (creep feeding) in the feeding of suckling lambs, early weaning of lambs, synchronization of estrus during and outside the breeding season, and shortening the age of sexual maturity of ewe lambs are some of these cases. Therefore, based on the available documents, if the management methods of rearing and maintenance are modified, the performance of native sheep will improve in terms of growth and reproductive characteristics, and if the market strategies are modified, it will still be a profitable and economic profession.